23/24.04-07.06.2009

 

PROJEKT REALIZOWANY W RAMACH WYSTAWY MIREII SALLARÈS „TO HAVE & TO LOSE / MIEĆ I STRACIĆ” PREZENTOWANEJ W CSW ŁAŹNIA

23/24.04-7.06.2009

 

 

23 KWIETNIA o GODZ. 1700 odbędzie się odsłonięcie lightboxu Savoir que j’existais, voila! (Wiem, że istniałam – to najważniejsze!) na budynku łaźni miejskiej w Nowym Porcie oraz spotkanie z Mireią Sallarès, autorką projektu, przedstawicielami CSW Łaźnia, Grzegorzem Lechmanem z Referatu Rewitalizacji Wydziału Urbanistyki, Architektury i Ochrony Zabytków UMG oraz Jakubem Szczepańskim z Katedry Historii, Teorii Architektury i Konserwacji Zabytków Wydziału Architektury Politechniki Gdańskiej, który podczas oprowadzania po dzielnicy opowie o historii starej łaźni i zabytkowych zabudowań Nowego Portu.

 

Savoir que j’existais, voila! (Wiem, że istniałam – to najważniejsze!) to długofalowy projekt hiszpańskiej artystki Mireii Sallarès prezentowany w przestrzeniach publicznych różnych europejskich miast. Za każdym razem artystka stara się zapoznać z historią danego miejsca, dotrzeć do lokalnych społeczności i nieformalnych środowisk, przede wszystkim artystycznych. Szczególnie interesują ją przestrzenie o charakterze tymczasowym, podlegające nieuchronnym przemianom, albo przechodzące gruntowną transformację, czasem działające na granicy prawa, czasem będące w stanie upadku. Są to jednak miejsca naładowane pozytywną energią, o dużym potencjale, w których tętni życie, gromadzą się ludzie, panuje wolność. Artystka stara się dokonać dokumentacji obecnego stanu i atmosfery danej przestrzeni, szczególnie zależy jej na uchwyceniu samego momentu przemiany. Elementem konceptualnym łączącym wszystkie te interwencje artystyczne realizowane w ramach projektu jest wykorzystanie trzymetrowego lightboxu z podświetlanym hasłem Savoir que j’existais, voila!, który artystka wpisuje w daną przestrzeń. Za każdym razem, Sallarès fotografuje powstałą sytuację i dołącza nowy obraz do nieustannie rozwijającego się cyklu fotografii, który potem prezentowany jest w przestrzeniach galeryjnych. 

 

Sam projekt wziął swój początek od słów Zahii, algierskiej emigrantki prowadzącej pizzerię w wozie kempingowym w centrum francuskiego miasta Valence. Savoir que j’existais, voila!, to wyrażenie, którego użyła dla podsumowania swoją działalności – bo jej jadłodajnia nie była jedynie punktem gastronomiczny, ale także swoistym centrum spotkań, w którym stali bywalcy i przypadkowi klienci prowadzili długie rozmowy o życiu. Zahiia i jej pizzeria stały się głównymi bohaterkami projektu i filmu dokumentalnego zatytułowanego Wóz Zahii. Rozmowy po raju utraconym, a sam cytat przybrał formę obiektu artystycznego - rzeźby nomadycznej, wędrującej z miasta do miasta.

 

Interwencja artystyczna Sallarès w Gdańsku będzie dotykała trochę innego problemu i wykorzystywała przestrzeń o odmiennej specyfice. Lightbox będzie zawieszony na fasadzie budynku starej łaźni miejskiej w Nowym Porcie, gdzie wkrótce będzie mieścił się drugi oddział CSW Łaźnia. Miejsce to pełniło ważną funkcję publiczną przez dziesiątki lat, następnie przez dłuższy okres było nieużytkiem, a niebawem zostanie zrewitalizowane i zacznie pełnić funkcję kulturalno-społeczną w ramach działalności CSW. Cytat „Wiem, że istniałam, to najważniejsze” w sposób symboliczny odnosi się do historii tego miejsca, jak i do planów transformacji, które uwzględniają ponowne przeznaczenie obiektu na cele publiczne, ożywienie martwej przestrzeni i udostępnienie jej mieszkańcom miasta, a zwłaszcza dzielnicy Nowy Port.

 

Przestrzenie, w których lightbox został dotychczas umieszczony, to m.in. plac w centrum miasta Olot na północy Katalonii w Hiszpanii - ruchliwe, często odwiedzane miejsce, które od lat było punktem spotkań licznych imigrantów z Afryki i muzułmanów, Marina Bridge w Barcelonie - nieużytek przerobiony na park, ogród warzywny i basen z ruin zburzonego bloku mieszkalnego, którego konstrukcja została naruszona w 1937 roku w efekcie bombardowania przez włoskie faszystowskie siły powietrzne podczas hiszpańskiej wojny domowej, stary magazyn przy Calle Marina w Barcelonie zajmowany przez grupę squatersów i użytkowany jako mieszkanie, pracownia, miejsce eksperymentów artystycznych i prezentacji. Kolejnym miejscem była pracownia artystyczna w budynku przemysłowym na terenie Can Ricart w Barcelonie, które stanowiło część jednego z najważniejszych projektów architektonicznych XIX w. w Katalonii, przez dziesięciolecia było także symbolem walki klasy robotniczej miasta. W ciągu ostatnich lat było też miejscem licznych demonstracji i protestów mieszkańców, którzy uważali, że przez plan przebudowy miasta, spekulacje ziemią i wysiedlenia lokatorów dzielnica straci swoją tożsamość przez co zniweczone zostanie to, co stworzono w oparciu o bogatą sieć kontaktów, sąsiedzką współpracę i doświadczenia pokoleń. Ostatnim miejscem, na którym umieszczono lightbox była fasada Galerii Image w Aarhus w Danii.

 

 

Ekspozycja na fasadzie łaźni w Nowym Porcie potrwa od 23.04 do 7.05.2009.

O kolejnych przystankach lightboxu Mireii Sallares w Trójmieście będziemy informować na bieżąco.

Koordynacja projektu: Anna Szynwelska