ŁAŹNIA 1 2006 - PERU REMIX Sztuka wideo z Peru
13.05.2006
Centrum Sztuki Współczesnej Łaźnia PARAKINO 13 maja 2006 (sobota), godz. 18.00
Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski, KINO.LAB 23 czerwca 2006 (piątek), godz. 19.00
Początki sztuki wideo w Peru – podobnie jak w Polsce - sięgają lat ’60 XX wieku, lecz jej dynamiczny i wieloaspektowy rozwój – odmiennie niż w Polsce - nastąpił od 1997 roku, kiedy w Limie zorganizowano I Festiwal Sztuki Wideo. Nowoczesne media – wideo, fotografia – nie stały się dla artystów peruwiańskich wyłącznie swoistością technologiczną, dającą nowe możliwości ekspresji intelektualno-estetycznej, ale okazały się być również instrumentem opisu współczesnej rzeczywistości peruwiańskiej i nową możliwością angażowania się artystów w dyskusje społeczne, polityczne i kulturalne.
W naszym, polskim wyobrażeniu, współczesne Peru to np. Machu Picchu, Ttiticaca, Nazca, Amazonia, Andy, indiańscy potomkowie cywilizacji Inków. Lecz jest to Peru nasze, widziane oczami Europejczyków, którzy czegoś szukają i szukają tego gdzie indziej. A jakie jest Peru Peruwiańczyków? Czego i gdzie, oni szukają?
Panorama współczesnej peruwiańskiej sztuki wideo przygotowana jest przez ATA (Alta Tecnología Andina), centrum sztuki wideo w Limie. W prezentacji ujęta jest w dyskurs antropologiczny, pokazuje różnorodność zagadnień estetycznych i kulturowych, napięć i problemów nieznanych w naszej kulturze, modyfikuje nasze wyobrażenie o jednym z południowoamerykańskich krajów, przybliża współczesną kulturę Peru, w której można dostrzec aspekty uniwersalne, podobne do naszych, jak i całkowicie odmienne, z których możemy czerpać bądź przeglądać się jak w lustrze.
Kurator: Marek Wołodźko
Program peruwiańskiej sztuki wideo przygotowany przez Alta Tecnología Andina w Limie. Historia wideo i sztuki elektronicznej w Peru jest procesem rozwijającym się relatywnie od niedawna. Jego rozwój nie był związany z rozwojem technologii, nauki czy sztuki, jak miało to miejsce w latach ’60 w aspekcie międzynarodowym, kiedy to wideo zaistniało jako środek wyrazu artystycznego. W Peru, chociaż telewizja pojawiła się tam około 1959, a taśma wideo w 1963, pierwsze eksperymenty z wideo i nośnikami elektronicznymi przypadają na lata ‘70. Dwie odmienne pesrpektywy: Rafaela Hastinga ( eksperymenty z wideo) i Francisco Mariottiego (instalacje z systemami elektronicznymi) dostarczają pierwszych przykładów dotyczących pojawienia się wideo i sztuki elektronicznej w Peru. Dlatego za jej początki uznaje się zorganizowany w 1977 roku Międzynarodowy Festiwal Sztuki Wideo. Zorganizował go peruwiański krytyk i historyk sztuki Alfonso Castrillón oraz Jorge Glusberg, dyrektor Centro de Arte y Comunicación z Buenos Aires. Festiwal odbył się w Sala de Exposiciones del Banco Continental (Lima), gdzie były prezentowane między innymi prace Rafaela Hastingsa.
Po tym pierwszym i znamiennym momencie sztuka elektroniczna zatrzymała się prawie całkowicie aż do lat ‘90, chociaż sporadycznie i okazjonalnie miały miejsce pokazy duetu „Arias & Aragon” czy Ester Vainstein i Eduardo Villanesa.
Znaczące wydarzenie miało miejsce w 1995 roku, kiedy do Peru przyjechał Gianni Toti. Artysta ten, jeden z najważniejszych twórców wideo o międzynarodowej sławie, zarysowuje żywy intelektualny kształt sztuki wideo: w swoich niestrudzonych poszukiwaniach nowego języka twórczości artystycznej i naukowej konfrontuje podstawy teoretyczne z działalnością twórczą. Na początku roku 1996 Toti realizuje w Peru i Francji (CICV Pierr Schaeffer) projekt “Tupac Amatu”, który łączy świadomość prekolumbijską i andyjską z walką społeczną i świadomością współczesną z perspektywy południowoamerykańskiej i międzynarodowej.
Dzięki temu bezprecedensowemu i międzynarodowemu wysiłkowi ta odosobniona panorama sztuki wideo zaczyna sie zmieniać. W 1998 roku odbywa się w Limie II Międzynarodowy Festiwal Sztuki Wideo zorganizowany przez ATA (Alta Tecnología Andina) i Galería de Artes Visuales de la Universidad Ricardo Palma, prowadzoną przez Alfonso Castrillón. Od tego czasu festiwal odbywa się corocznie, spotykając się z coraz większym rezonansem społecznym, co potwierdza duże zainteresowanie możliwościami, jakie daje sztuka i technologia.
Współczesna peruwiańska twórczość wideo ostatnich lat oferuje nam raczej wolną i różnorodną kreację w przeciwieństwie do typowej kliszy “treści południowoamerykańskich”. Młodzi artyści już nie pragną powtarzać elementów początkowych, typowych lub o zawartości folklorystycznej, jak to miało miejsce dotychczas, lecz coraz bardziej starają się konstruować nowe formy twórczości, analizujące kontekst własnych środowisk. Można powiedzieć, że dzięki temu, iż informacja i percepcja tej informacji zglobalizowały się (TV, radio, internet, publikacje itp.), artyści peruwiańscy pracują w ramach współczesnej struktury kultury zachodniej, upodobniając się do swych kolegów w innych częściach świata, co nie oznacza, że realność lokalna nie jest przez nich dostrzegana. Ta realność również się zmienia, głównie w obszarach miejskich, gdzie, w przypadku Peru jak i w dużej części Ameryki Łacińskiej, żyje większość mieszkańców kraju. "Nie oznacza to - jak wskazuje Gerardo Mosquera - że nie pojawia się jakieś spojrzenie południowoamerykańskie lub pewne podobne linie twórczości, ale podobieństwa te pojawią się bardziej na poziomie konceptualnym lub praktyki artystycznej niż na poziomie tematycznym, identyfikowalnym z folklorem, historią, religią lub nacjonalizmem."Ta nowa forma twórczości nie wynika tylko z nowych technologii, ale również z coraz bardziej aktywnego uczestnictwa twórców latynoamerykańskich w festiwalach i międzynarodowych pokazach sztuki elektronicznej. Z tego samego powodu rozpowszechnienie omawianych wydarzeń w Ameryce Łacińskiej pozwala ożywić wartościową wymianę między artystami, kuratorami i teoretykami tego obszaru, dokonując przedefiniowania różnorodności kulturowej Ameryki Łacińskiej. Aktualny język sztuki wideo w Peru jest złożoną definicją, która zawiera w sobie szeroką różnorodność treści i sposobów jej wyrażenia. Czasami trudno jest odróżnić eksperymentalną pracę któtkometrażową od sztuki wideo; często jest to wprost niemożliwe.
Złożona sytuacja twórców spowodowana jest ograniczoną infrastrukturą dla poszukiwań artystycznych i twórczości w Ameryce Łacińskiej i chociaż nie przezwyciężyła wszystkich trudności, nie jest taką samą, jaką była dekadę wcześniej. Dziś niska cena sprzętu elektronicznego ułatwia tworzenie prac niewielkimi środkami i pozwala zmienić kierunek wysokich kosztów produkcji kinowej, co powoduje, że wykorzystywane są nowe sposoby alternatywnej twórczości w stosunku do form tradycyjnych.
W obecnym wideo peruwiańskim nie istnieje jedna linia konceptualna z tego względu, że wiele z tych prac posługuje się kontrastem lub dekontekstualizacją jakiejś sytuacji. Ta wizja przekracza to, co realne, potwierdzając tendencje najbardziej interesujące w peruwiańskiej sztuce elektronicznej: jej bezpośredniej relacji ze środowiskiem społecznym (“życiem”), krzyżując przestrzenie pomiędzy tym, co publiczne i tym, co prywatne.
Ta młoda i odnowiona wizja pozwala przypuszczać, że sztuka elektroniczna w Peru jest jedną z bardziej obiecujących przejawów sztuk wizualnych w kraju. Prace, które składają się na ten wybór, dają panoramę tendencji, które jeszcze kształtują się i rozwijają w Peru - kraju, gdzie artyści posiadają klarowną refleksję na temat hybrydyczności i bogactwa rzeczywistości.
PROGRAM:
1. Diego Velazques R. „Borges TV”, 2002, 3min.
2. Jorge Luis Chamorro “El Megáfono”[ Megafon], 2003, 6 min.
3. Iván Esquivel “Power Animation”, 2003
4. Roger Atasi „To me”
5. Carlos Letts „Codice”, 2003, 4 min.
6. Álvaro Zavala „Atipanacuy”, 1999, 7 min.
7. Carlos Letts i Jorge Luis Chamorro “Súper Perú”, 2002, 4 min. 41 sek.
8. Diego Lama „Painting”[Malarstwo], 2005, 27 min.
9. Gloria Arteaga Olortegui “About them...” [O nich…]
10. Max Hernandez „Frantic”
Opisy
1. Diego Velazques R. „Borges TV”, 2002, 3min. „Borges TV” splata różnorodną tematykę, traktując ją w ten sam sposób, jest refleksyjnym spojrzeniem na media telekomunikacyjne i ich oddziaływanie na relacje interpersonalne, przede wszystkim rodzinne. Artysta gra z ideą bycia poddanym stałej obserwacji, bycia konsumentem, a w ten sposób również produktem: pyta ostatecznie, czy jesteśmy jeszcze w stanie uciec z tego cyklu, czy nasze życie jest całkowicie uzależnione od tego systemu.
Diego Velásquez R..
Ur. Lima, 1982. Młody artysta, tworzący krótkie animacje, wideoklipy i sztukę wideo. Pasjonuje się tak kinem i fotografią, jak fizyką kwantową i literaturą. Kształci się obecnie jako specjalista post-produkcji w Phantasia Digital. Brał udział w różnorodnych festiwalach, między innymi w Primer Concurso de VideoArte Latinoamericano del BID, L.A. Freeways, Festival de Video Arte Electronico w Limie.
2. Jorge Luis Chamorro “El Megáfono”, 2003, 6 min. Artysta wykorzystuje formę właściwą dla wideo, bez nasycania jej narracją i dodatkowymi elementami, która, sumując się w kompresji społeczno-kulturowej, tworzy aż do przesady intymną atmosferę wizualną, będącą odzwierciedleniem skrzyżowania niezwykłych i indywidualnych dróg.
Jorge Luis Chamorro Ur. Lima, 1976. Pisarz, poeta, nauczyciel akademicki, artysta wideo. Swoje prace pokazywał między innymi na Bienal de la Habana, Festival de Cine de Bogota, Festival Geografias Suaves (Meksyk) i na przeglądach międzynarodowych. W roku 2003 otrzymał II nagrodę Humboldta w dziedzinie sztuki wideo, przyznaną przez Goethe Institut Lima i ATA. Brał udział w dwuosobowej wystawie "No Helden"(Fotografías, música y video instalación) prezentowanej w Casa Museo José Carlos Mariátegui (2002). Organizuje powtarzające się pokazy Corte Transversal i Asalto a la Ciudad.
3. Iván Esquivel “Power Animation”, 2003 Animowana krytyka na temat sztuki, spreparowana z perspektywy artysty. Używając tylko tekstu pisanego, autor wprowadza nas w kontekst podporządkowywania sobie treści pisma, odróżniając je od typowego obrazu wideo.
Iván Esquivel Ur. Lima, 1971. Studiował w Facultad de Arte de la Pontifica Universidad Católica del Perú, profesjonalną fotografię (Instituto Antonio Gaudí). Pracuje jako nauczyciel grafiki komputerowej. W swoich neokonceptualnych projektach posługuje się fotografią, wideo, grafiką, instalacją. Najnowsze wystawy: „Kitchen” (instalacja, 2000), „bidimensional/tridimensional” (instalacja, Puntos Cardinales 2001, Sala Luis Miró Quesada Garland) i „TV-set/video” (instalacja, 2003, galeria Punctum). Swoje prace wystawiał na międzynarodowych festiwalach w Chinach, Brazylii, Grecji, Włoszech i Francji. Ostatnio był specjalnym komisarzem festiwalu, części głównej, wystawy w czasie 20th World Wide Video Festival w Amsterdamie. (www.ivanesquivel.com)
4. Roger Atasi „To me”
Roger Atasi Ur. Lima 1976. Artysta wizualny i rzeźbiarz. Studiował w Escuela de Bellas Artes w Limie od 1995 i od października 2002 do dziś w ESAD w Strasburgu. Od 1997 swoje prace tworzy w formie wideoinstalacji, używając montażu i różnych formatów wideo. Wystawia na różnych grupowych wystawach w Limie oraz na zagranicznych festiwalach wideo i sztuki elektronicznej. W 2001 zdobył pierwszą nagrodę w konkursie Pasaporte Para Un Artista, organizowanym przez ambasadę francuską. We wrześniu 2003 prezentował swoją pierwszą wystawę indywidualną "TV poupée sourveillance" w Museo de Arte del Centro Cultural de San Marcos.
5. Carlos Letts „Codice”, 2003, 4 min.
Wideo skonstruowane na podstawie czwartej części IX Symfonii Beethovena, czerpie formę z języka charakterystycznego dla prasy: języka audiowizualnego, prymitywnej percepcji, gdzie skonfliktowana natura człowieka i jego waleczne powroty kontrastują z muzycznym tłem całego wideo – finalnym momentem beethovenowskiej aranżacji „Ody do radości” Schillera.
Carlos Letts Ur. Lima, 1977. Poeta, fan wideo, fotograf, w każdej wolnej chwili pasjonujący się humanistyką. Zajmuje się postprodukcją wideo. Zrealizował różne prace wideo, które prezentował na licznych festiwalach lokalnych i międzynarodowych, jak np. European Media Art Festival (Osnäbruck).
6. Álvaro Zavala „Atipanacuy”, 1999, 7 min.
Tancerz nożyczkowy, tradycyjny bohater z miasta Ayacucho. Patrzy z punktu widzenia tradycji andyjskiej i wpływów konkwistadorów na współczesność swojej kraju jako na pogmatwaną mieszankę idei, klas społecznych i braku tożsamości. Nożyczkowy tancerz jest bohaterem, który wychodzi ze ruin swojego miasta, żeby przemienić człowieka XX wieku w nowego Peruwiańczyka: walczącego, badającego, wolnego.
Álvaro Zavala Ur. Lima, 1972. Studiował twórczość filmową i telewizyjną w UNITEL (Lima). Poświęcił się aktywności twórczej związanej z najbiedniejszymi klasami społecznymi Peru, wyczulając swoją wrażliwość i poznanie na problem związanych z tożsamością etniczną Peruwiańczyków. Zdobył pierwszą nagrodę w Concurso de Proyectos, organizowanym przez Calandria i Centro Cultural de la Universidad Católica. Brał udział w różnorodnych wystawach tak w Peru, jak i za granicą, np. Bienal de Buenos Aires, LA Freewaves, Impact Festival i w World Wide Video Festival. Aktualnie Zavala pracuje nad projektem Yanapuma, w ramach którego planuje stworzenie kanału telewizji eksperymentalnej w Amazonii peruwiańskiej.
7. Carlos Letts i Jorge Luis Chamorro “Súper Perú”, 2002, 4 min. 41 sek.
Autorzy demistyfikują rolę hymnu i tradycji narodowej w postmodernistycznym społeczeństwie. Peru nie jest takie, jak komunikują massmedia. Autorzy portretują kraj bardzo zróżnicowany, wielokulturowy i wieloetniczny, w konsekwencji z dawką wywrotową (spalenie flagi narodowej).
8. Diego Lama „Painting”, 2005, 27 min.
„Painting” jest opowiadaniem, wywodzącym się z walki przeciw zakazom społecznym dotyczącym rodziny, przemocy, płci i śmierci. Oprócz tego jest punktem wyjścia do postawienia pytań tak na temat relacji społecznych, jak i interdyscyplinarnego charakteru sztuki współczesnej. Praca ta posiada rytm świadomie spowolniony, będący rezultatem ruchu wewnątrz powtarzalnego czasu, cechy charakteryzującej wyłącznie film/wideo, która pozwala na refleksję obserwującego na temat treści dzieła. Natomiast od strony wizualnej dzieło postrzegane jest w sposób malarski, wywodzący się z zachodniej tradycji posługiwania się światłocieniem, ale również z tradycji "film noir" z lat '40.
Diego Lama Ur. Lima, 1980. Studiował w Bellas Artes w Escuela Superior Corriente Alterna (1999 - 2003). Brał udział w różnych pokazach i festiwalach międzynarodowych, z których najważniejsze to: Blanco y Negro y de Color w Museo Reina Sofia, Videoex w Zurichu, L.A Freewaves w EEUU i World Wide Video Festival w Amsterdamie. Aktualnie mieszka i pracuje w Limie. Zdobył pierwszą nagrodę w Primera Bienal de Cine y Video (Lima, 2004).
9. Gloria Arteaga Olortegui “About them...”
Praca stworzona wspólnie z interdyscyplinarnym zespołem Santos Media, do którego artystka należy od roku 2004. To wideo jest częścią wideo performance, które było zrealizowane w Teatro Britanico dla TV Inside the Teather (estetyka telewizyjna przeniesiona do teatru: muzyka i wideo na żywo).
Gloria Arteaga Olortegui Ur. Lima, 1979. Studiowała malarstwo w Pontificia Univesidad Católica del Perú, brała udział w kursach fotografii w Kodak America Ltd i w Centro de la Fotografía. Uczestniczyła w różnych wspólnych wystawach jak 6, 7, 8 i 9 „Festival Internacional de Vídeo Arte Electrónico” organizowanym przez ATA i Realidad Visual. Od 2004 tworzy Santos Media, wspólnotę interdyscyplinarną. W 2004, w galerii Punctum, pod kierunkiem Jorge Villacorta zrealizowała swoją pierwszą wystawę indywidualną „Prawo egzystowania”. W tym samym roku na “Bienal de Cine y Video” otrzymała honorowe wyróżnienie w kategorii wideoclip za pracę “About them…”. Mieszka w Limie, gdzie jest nauczycielem przedmiotu Lectura del Arte y Artes Electrónicas 2 w Escuela de Artes Visuales “Edith Satch”.
10. Max Hernandez „Frantic”
Max Hernandez Ur. Londyn, 1969. Artysta i krytyk. Studiował malarstwo w Pontificia Universidad Católica del Perú i zrobił kurs mistrzowski w Estudios Teóricos en Psicoanálisis na tym samym uniwersytecie. W 1997 prezentował swoją pierwszą wystawę indywidualną Cielo Adolescente (Młodzieńcze niebo) i drugą - La Brecha (Dziura) - w 2000. Otrzymał honorowe wyróżnienia w Salones Regionales: Lima (1998) i na I Bienal Nacional (1998) za swoją instalację Little House on the Prairie. Brał udział w: I Bienal Iberoamericana de Lima (1997), Fiestas Julianas (La Paz, Bolivia, 1999), II Bienal Nacional (2000) wystawa peruwiańska: Resistencias (Madrid, Hiszpania, 2001) i w VHS: Video Hecho Soporte oraz Muestra de video internacional (Trujillo, Perú, 2002).
Organizatorzy: Alta Tecnología Andina w Limie http://www.ata.org.pe
Parakino CSW Łaźnia, Gdańsk
Kino Lab. CSW Zamek Ujazdowski, Warszawa
Kurator: Marek Wołodźko
Kurator programu PARAKINA: Małgorzata Taraszkiewicz-Zwolicka
Kurator programu KINO.LAB: Urszula Śniegowska
Wstęp wolny
Projekt realizowany we współpracy z Alta Tecnología Andina w Limie
Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski, KINO.LAB 23 czerwca 2006 (piątek), godz. 19.00
Początki sztuki wideo w Peru – podobnie jak w Polsce - sięgają lat ’60 XX wieku, lecz jej dynamiczny i wieloaspektowy rozwój – odmiennie niż w Polsce - nastąpił od 1997 roku, kiedy w Limie zorganizowano I Festiwal Sztuki Wideo. Nowoczesne media – wideo, fotografia – nie stały się dla artystów peruwiańskich wyłącznie swoistością technologiczną, dającą nowe możliwości ekspresji intelektualno-estetycznej, ale okazały się być również instrumentem opisu współczesnej rzeczywistości peruwiańskiej i nową możliwością angażowania się artystów w dyskusje społeczne, polityczne i kulturalne.
W naszym, polskim wyobrażeniu, współczesne Peru to np. Machu Picchu, Ttiticaca, Nazca, Amazonia, Andy, indiańscy potomkowie cywilizacji Inków. Lecz jest to Peru nasze, widziane oczami Europejczyków, którzy czegoś szukają i szukają tego gdzie indziej. A jakie jest Peru Peruwiańczyków? Czego i gdzie, oni szukają?
Panorama współczesnej peruwiańskiej sztuki wideo przygotowana jest przez ATA (Alta Tecnología Andina), centrum sztuki wideo w Limie. W prezentacji ujęta jest w dyskurs antropologiczny, pokazuje różnorodność zagadnień estetycznych i kulturowych, napięć i problemów nieznanych w naszej kulturze, modyfikuje nasze wyobrażenie o jednym z południowoamerykańskich krajów, przybliża współczesną kulturę Peru, w której można dostrzec aspekty uniwersalne, podobne do naszych, jak i całkowicie odmienne, z których możemy czerpać bądź przeglądać się jak w lustrze.
Kurator: Marek Wołodźko
Program peruwiańskiej sztuki wideo przygotowany przez Alta Tecnología Andina w Limie. Historia wideo i sztuki elektronicznej w Peru jest procesem rozwijającym się relatywnie od niedawna. Jego rozwój nie był związany z rozwojem technologii, nauki czy sztuki, jak miało to miejsce w latach ’60 w aspekcie międzynarodowym, kiedy to wideo zaistniało jako środek wyrazu artystycznego. W Peru, chociaż telewizja pojawiła się tam około 1959, a taśma wideo w 1963, pierwsze eksperymenty z wideo i nośnikami elektronicznymi przypadają na lata ‘70. Dwie odmienne pesrpektywy: Rafaela Hastinga ( eksperymenty z wideo) i Francisco Mariottiego (instalacje z systemami elektronicznymi) dostarczają pierwszych przykładów dotyczących pojawienia się wideo i sztuki elektronicznej w Peru. Dlatego za jej początki uznaje się zorganizowany w 1977 roku Międzynarodowy Festiwal Sztuki Wideo. Zorganizował go peruwiański krytyk i historyk sztuki Alfonso Castrillón oraz Jorge Glusberg, dyrektor Centro de Arte y Comunicación z Buenos Aires. Festiwal odbył się w Sala de Exposiciones del Banco Continental (Lima), gdzie były prezentowane między innymi prace Rafaela Hastingsa.
Po tym pierwszym i znamiennym momencie sztuka elektroniczna zatrzymała się prawie całkowicie aż do lat ‘90, chociaż sporadycznie i okazjonalnie miały miejsce pokazy duetu „Arias & Aragon” czy Ester Vainstein i Eduardo Villanesa.
Znaczące wydarzenie miało miejsce w 1995 roku, kiedy do Peru przyjechał Gianni Toti. Artysta ten, jeden z najważniejszych twórców wideo o międzynarodowej sławie, zarysowuje żywy intelektualny kształt sztuki wideo: w swoich niestrudzonych poszukiwaniach nowego języka twórczości artystycznej i naukowej konfrontuje podstawy teoretyczne z działalnością twórczą. Na początku roku 1996 Toti realizuje w Peru i Francji (CICV Pierr Schaeffer) projekt “Tupac Amatu”, który łączy świadomość prekolumbijską i andyjską z walką społeczną i świadomością współczesną z perspektywy południowoamerykańskiej i międzynarodowej.
Dzięki temu bezprecedensowemu i międzynarodowemu wysiłkowi ta odosobniona panorama sztuki wideo zaczyna sie zmieniać. W 1998 roku odbywa się w Limie II Międzynarodowy Festiwal Sztuki Wideo zorganizowany przez ATA (Alta Tecnología Andina) i Galería de Artes Visuales de la Universidad Ricardo Palma, prowadzoną przez Alfonso Castrillón. Od tego czasu festiwal odbywa się corocznie, spotykając się z coraz większym rezonansem społecznym, co potwierdza duże zainteresowanie możliwościami, jakie daje sztuka i technologia.
Współczesna peruwiańska twórczość wideo ostatnich lat oferuje nam raczej wolną i różnorodną kreację w przeciwieństwie do typowej kliszy “treści południowoamerykańskich”. Młodzi artyści już nie pragną powtarzać elementów początkowych, typowych lub o zawartości folklorystycznej, jak to miało miejsce dotychczas, lecz coraz bardziej starają się konstruować nowe formy twórczości, analizujące kontekst własnych środowisk. Można powiedzieć, że dzięki temu, iż informacja i percepcja tej informacji zglobalizowały się (TV, radio, internet, publikacje itp.), artyści peruwiańscy pracują w ramach współczesnej struktury kultury zachodniej, upodobniając się do swych kolegów w innych częściach świata, co nie oznacza, że realność lokalna nie jest przez nich dostrzegana. Ta realność również się zmienia, głównie w obszarach miejskich, gdzie, w przypadku Peru jak i w dużej części Ameryki Łacińskiej, żyje większość mieszkańców kraju. "Nie oznacza to - jak wskazuje Gerardo Mosquera - że nie pojawia się jakieś spojrzenie południowoamerykańskie lub pewne podobne linie twórczości, ale podobieństwa te pojawią się bardziej na poziomie konceptualnym lub praktyki artystycznej niż na poziomie tematycznym, identyfikowalnym z folklorem, historią, religią lub nacjonalizmem."Ta nowa forma twórczości nie wynika tylko z nowych technologii, ale również z coraz bardziej aktywnego uczestnictwa twórców latynoamerykańskich w festiwalach i międzynarodowych pokazach sztuki elektronicznej. Z tego samego powodu rozpowszechnienie omawianych wydarzeń w Ameryce Łacińskiej pozwala ożywić wartościową wymianę między artystami, kuratorami i teoretykami tego obszaru, dokonując przedefiniowania różnorodności kulturowej Ameryki Łacińskiej. Aktualny język sztuki wideo w Peru jest złożoną definicją, która zawiera w sobie szeroką różnorodność treści i sposobów jej wyrażenia. Czasami trudno jest odróżnić eksperymentalną pracę któtkometrażową od sztuki wideo; często jest to wprost niemożliwe.
Złożona sytuacja twórców spowodowana jest ograniczoną infrastrukturą dla poszukiwań artystycznych i twórczości w Ameryce Łacińskiej i chociaż nie przezwyciężyła wszystkich trudności, nie jest taką samą, jaką była dekadę wcześniej. Dziś niska cena sprzętu elektronicznego ułatwia tworzenie prac niewielkimi środkami i pozwala zmienić kierunek wysokich kosztów produkcji kinowej, co powoduje, że wykorzystywane są nowe sposoby alternatywnej twórczości w stosunku do form tradycyjnych.
W obecnym wideo peruwiańskim nie istnieje jedna linia konceptualna z tego względu, że wiele z tych prac posługuje się kontrastem lub dekontekstualizacją jakiejś sytuacji. Ta wizja przekracza to, co realne, potwierdzając tendencje najbardziej interesujące w peruwiańskiej sztuce elektronicznej: jej bezpośredniej relacji ze środowiskiem społecznym (“życiem”), krzyżując przestrzenie pomiędzy tym, co publiczne i tym, co prywatne.
Ta młoda i odnowiona wizja pozwala przypuszczać, że sztuka elektroniczna w Peru jest jedną z bardziej obiecujących przejawów sztuk wizualnych w kraju. Prace, które składają się na ten wybór, dają panoramę tendencji, które jeszcze kształtują się i rozwijają w Peru - kraju, gdzie artyści posiadają klarowną refleksję na temat hybrydyczności i bogactwa rzeczywistości.
PROGRAM:
1. Diego Velazques R. „Borges TV”, 2002, 3min.
2. Jorge Luis Chamorro “El Megáfono”[ Megafon], 2003, 6 min.
3. Iván Esquivel “Power Animation”, 2003
4. Roger Atasi „To me”
5. Carlos Letts „Codice”, 2003, 4 min.
6. Álvaro Zavala „Atipanacuy”, 1999, 7 min.
7. Carlos Letts i Jorge Luis Chamorro “Súper Perú”, 2002, 4 min. 41 sek.
8. Diego Lama „Painting”[Malarstwo], 2005, 27 min.
9. Gloria Arteaga Olortegui “About them...” [O nich…]
10. Max Hernandez „Frantic”
Opisy
1. Diego Velazques R. „Borges TV”, 2002, 3min. „Borges TV” splata różnorodną tematykę, traktując ją w ten sam sposób, jest refleksyjnym spojrzeniem na media telekomunikacyjne i ich oddziaływanie na relacje interpersonalne, przede wszystkim rodzinne. Artysta gra z ideą bycia poddanym stałej obserwacji, bycia konsumentem, a w ten sposób również produktem: pyta ostatecznie, czy jesteśmy jeszcze w stanie uciec z tego cyklu, czy nasze życie jest całkowicie uzależnione od tego systemu.
Diego Velásquez R..
Ur. Lima, 1982. Młody artysta, tworzący krótkie animacje, wideoklipy i sztukę wideo. Pasjonuje się tak kinem i fotografią, jak fizyką kwantową i literaturą. Kształci się obecnie jako specjalista post-produkcji w Phantasia Digital. Brał udział w różnorodnych festiwalach, między innymi w Primer Concurso de VideoArte Latinoamericano del BID, L.A. Freeways, Festival de Video Arte Electronico w Limie.
2. Jorge Luis Chamorro “El Megáfono”, 2003, 6 min. Artysta wykorzystuje formę właściwą dla wideo, bez nasycania jej narracją i dodatkowymi elementami, która, sumując się w kompresji społeczno-kulturowej, tworzy aż do przesady intymną atmosferę wizualną, będącą odzwierciedleniem skrzyżowania niezwykłych i indywidualnych dróg.
Jorge Luis Chamorro Ur. Lima, 1976. Pisarz, poeta, nauczyciel akademicki, artysta wideo. Swoje prace pokazywał między innymi na Bienal de la Habana, Festival de Cine de Bogota, Festival Geografias Suaves (Meksyk) i na przeglądach międzynarodowych. W roku 2003 otrzymał II nagrodę Humboldta w dziedzinie sztuki wideo, przyznaną przez Goethe Institut Lima i ATA. Brał udział w dwuosobowej wystawie "No Helden"(Fotografías, música y video instalación) prezentowanej w Casa Museo José Carlos Mariátegui (2002). Organizuje powtarzające się pokazy Corte Transversal i Asalto a la Ciudad.
3. Iván Esquivel “Power Animation”, 2003 Animowana krytyka na temat sztuki, spreparowana z perspektywy artysty. Używając tylko tekstu pisanego, autor wprowadza nas w kontekst podporządkowywania sobie treści pisma, odróżniając je od typowego obrazu wideo.
Iván Esquivel Ur. Lima, 1971. Studiował w Facultad de Arte de la Pontifica Universidad Católica del Perú, profesjonalną fotografię (Instituto Antonio Gaudí). Pracuje jako nauczyciel grafiki komputerowej. W swoich neokonceptualnych projektach posługuje się fotografią, wideo, grafiką, instalacją. Najnowsze wystawy: „Kitchen” (instalacja, 2000), „bidimensional/tridimensional” (instalacja, Puntos Cardinales 2001, Sala Luis Miró Quesada Garland) i „TV-set/video” (instalacja, 2003, galeria Punctum). Swoje prace wystawiał na międzynarodowych festiwalach w Chinach, Brazylii, Grecji, Włoszech i Francji. Ostatnio był specjalnym komisarzem festiwalu, części głównej, wystawy w czasie 20th World Wide Video Festival w Amsterdamie. (www.ivanesquivel.com)
4. Roger Atasi „To me”
Roger Atasi Ur. Lima 1976. Artysta wizualny i rzeźbiarz. Studiował w Escuela de Bellas Artes w Limie od 1995 i od października 2002 do dziś w ESAD w Strasburgu. Od 1997 swoje prace tworzy w formie wideoinstalacji, używając montażu i różnych formatów wideo. Wystawia na różnych grupowych wystawach w Limie oraz na zagranicznych festiwalach wideo i sztuki elektronicznej. W 2001 zdobył pierwszą nagrodę w konkursie Pasaporte Para Un Artista, organizowanym przez ambasadę francuską. We wrześniu 2003 prezentował swoją pierwszą wystawę indywidualną "TV poupée sourveillance" w Museo de Arte del Centro Cultural de San Marcos.
5. Carlos Letts „Codice”, 2003, 4 min.
Wideo skonstruowane na podstawie czwartej części IX Symfonii Beethovena, czerpie formę z języka charakterystycznego dla prasy: języka audiowizualnego, prymitywnej percepcji, gdzie skonfliktowana natura człowieka i jego waleczne powroty kontrastują z muzycznym tłem całego wideo – finalnym momentem beethovenowskiej aranżacji „Ody do radości” Schillera.
Carlos Letts Ur. Lima, 1977. Poeta, fan wideo, fotograf, w każdej wolnej chwili pasjonujący się humanistyką. Zajmuje się postprodukcją wideo. Zrealizował różne prace wideo, które prezentował na licznych festiwalach lokalnych i międzynarodowych, jak np. European Media Art Festival (Osnäbruck).
6. Álvaro Zavala „Atipanacuy”, 1999, 7 min.
Tancerz nożyczkowy, tradycyjny bohater z miasta Ayacucho. Patrzy z punktu widzenia tradycji andyjskiej i wpływów konkwistadorów na współczesność swojej kraju jako na pogmatwaną mieszankę idei, klas społecznych i braku tożsamości. Nożyczkowy tancerz jest bohaterem, który wychodzi ze ruin swojego miasta, żeby przemienić człowieka XX wieku w nowego Peruwiańczyka: walczącego, badającego, wolnego.
Álvaro Zavala Ur. Lima, 1972. Studiował twórczość filmową i telewizyjną w UNITEL (Lima). Poświęcił się aktywności twórczej związanej z najbiedniejszymi klasami społecznymi Peru, wyczulając swoją wrażliwość i poznanie na problem związanych z tożsamością etniczną Peruwiańczyków. Zdobył pierwszą nagrodę w Concurso de Proyectos, organizowanym przez Calandria i Centro Cultural de la Universidad Católica. Brał udział w różnorodnych wystawach tak w Peru, jak i za granicą, np. Bienal de Buenos Aires, LA Freewaves, Impact Festival i w World Wide Video Festival. Aktualnie Zavala pracuje nad projektem Yanapuma, w ramach którego planuje stworzenie kanału telewizji eksperymentalnej w Amazonii peruwiańskiej.
7. Carlos Letts i Jorge Luis Chamorro “Súper Perú”, 2002, 4 min. 41 sek.
Autorzy demistyfikują rolę hymnu i tradycji narodowej w postmodernistycznym społeczeństwie. Peru nie jest takie, jak komunikują massmedia. Autorzy portretują kraj bardzo zróżnicowany, wielokulturowy i wieloetniczny, w konsekwencji z dawką wywrotową (spalenie flagi narodowej).
8. Diego Lama „Painting”, 2005, 27 min.
„Painting” jest opowiadaniem, wywodzącym się z walki przeciw zakazom społecznym dotyczącym rodziny, przemocy, płci i śmierci. Oprócz tego jest punktem wyjścia do postawienia pytań tak na temat relacji społecznych, jak i interdyscyplinarnego charakteru sztuki współczesnej. Praca ta posiada rytm świadomie spowolniony, będący rezultatem ruchu wewnątrz powtarzalnego czasu, cechy charakteryzującej wyłącznie film/wideo, która pozwala na refleksję obserwującego na temat treści dzieła. Natomiast od strony wizualnej dzieło postrzegane jest w sposób malarski, wywodzący się z zachodniej tradycji posługiwania się światłocieniem, ale również z tradycji "film noir" z lat '40.
Diego Lama Ur. Lima, 1980. Studiował w Bellas Artes w Escuela Superior Corriente Alterna (1999 - 2003). Brał udział w różnych pokazach i festiwalach międzynarodowych, z których najważniejsze to: Blanco y Negro y de Color w Museo Reina Sofia, Videoex w Zurichu, L.A Freewaves w EEUU i World Wide Video Festival w Amsterdamie. Aktualnie mieszka i pracuje w Limie. Zdobył pierwszą nagrodę w Primera Bienal de Cine y Video (Lima, 2004).
9. Gloria Arteaga Olortegui “About them...”
Praca stworzona wspólnie z interdyscyplinarnym zespołem Santos Media, do którego artystka należy od roku 2004. To wideo jest częścią wideo performance, które było zrealizowane w Teatro Britanico dla TV Inside the Teather (estetyka telewizyjna przeniesiona do teatru: muzyka i wideo na żywo).
Gloria Arteaga Olortegui Ur. Lima, 1979. Studiowała malarstwo w Pontificia Univesidad Católica del Perú, brała udział w kursach fotografii w Kodak America Ltd i w Centro de la Fotografía. Uczestniczyła w różnych wspólnych wystawach jak 6, 7, 8 i 9 „Festival Internacional de Vídeo Arte Electrónico” organizowanym przez ATA i Realidad Visual. Od 2004 tworzy Santos Media, wspólnotę interdyscyplinarną. W 2004, w galerii Punctum, pod kierunkiem Jorge Villacorta zrealizowała swoją pierwszą wystawę indywidualną „Prawo egzystowania”. W tym samym roku na “Bienal de Cine y Video” otrzymała honorowe wyróżnienie w kategorii wideoclip za pracę “About them…”. Mieszka w Limie, gdzie jest nauczycielem przedmiotu Lectura del Arte y Artes Electrónicas 2 w Escuela de Artes Visuales “Edith Satch”.
10. Max Hernandez „Frantic”
Max Hernandez Ur. Londyn, 1969. Artysta i krytyk. Studiował malarstwo w Pontificia Universidad Católica del Perú i zrobił kurs mistrzowski w Estudios Teóricos en Psicoanálisis na tym samym uniwersytecie. W 1997 prezentował swoją pierwszą wystawę indywidualną Cielo Adolescente (Młodzieńcze niebo) i drugą - La Brecha (Dziura) - w 2000. Otrzymał honorowe wyróżnienia w Salones Regionales: Lima (1998) i na I Bienal Nacional (1998) za swoją instalację Little House on the Prairie. Brał udział w: I Bienal Iberoamericana de Lima (1997), Fiestas Julianas (La Paz, Bolivia, 1999), II Bienal Nacional (2000) wystawa peruwiańska: Resistencias (Madrid, Hiszpania, 2001) i w VHS: Video Hecho Soporte oraz Muestra de video internacional (Trujillo, Perú, 2002).
Organizatorzy: Alta Tecnología Andina w Limie http://www.ata.org.pe
Parakino CSW Łaźnia, Gdańsk
Kino Lab. CSW Zamek Ujazdowski, Warszawa
Kurator: Marek Wołodźko
Kurator programu PARAKINA: Małgorzata Taraszkiewicz-Zwolicka
Kurator programu KINO.LAB: Urszula Śniegowska
Wstęp wolny
Projekt realizowany we współpracy z Alta Tecnología Andina w Limie
BIP