04.03-28.03.1999 

 

Kuratorka: Bożena Czubak

 

 
Wystawa dająca wgląd w to, co w minionej dekadzie wzbudzało najwięcej kontrowersji: w sztukę eksploatującą rzeczywistość w jej najbardziej realnym, bo cielesnym wymiarze, w to, co nie znajdując powszechnej akceptacji uchodzi za obsceniczne i niestosowne.
Sondując ciało jako pole normatywnych projekcji, Kozyra demonstruje jak dalece w nasze doświadczenie cielesności wkrada się świat kulturowych kreacji, jak dalece odwracamy się od inności tkwiącej w nas samych.Prezentacja absolwentki warszawskiej ASP obejmuje
realizacje z lat 1993-99,poczynając od "Piramidy zwierząt" - najżywiej dyskutowanego w Polsce debiutu lat 90., kończąc na pokazywanej po raz pierwszy video instalacji pt. "Krzesło".

 

  

Prace 1993-1999

Wystawa jednej z najciekawszych artystek młodszej generacji twórców polskich jest próbą wglądu w to, co w mijającej dekadzie wzbudzało najwięcej kontrowersji: w sztukę eksploatującą rzeczywistość w jej najbardziej realnym,bo cielesnym wymiarze, w sztukę konfrontującą z tym, co obsceniczne i niestosowne, bo nie znajdujące akceptacji w ramach tzw. powszechnie obowiązujących norm.
Wystawa absolwentki warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych obejmuje trzy realizacje powstałe w latach 1993 - 1999, poczynając od pracy dyplomowej "Piramidy zwierząt", najżywiej dyskutowanego debiutu lat 90. poprzez videoinstalację pt. "Łaźnia", kończąc na najnowszej, nie prezentowanej dotąd pracy pt. "Krzesło".
W swojej ostatniej realizacji artystka wprowadza odbiorcę w obszary zachowań
nie do końca oczywistych w stopniu ich konwencjonalizacji. Na dwóch równolegle emitowanych filmach video oglądamy postać starszej kobiety i mężczyzny, w ich pozach i gestach zaciera się granica pomiędzy grą i "naturalnością" zachowań.
Po pokazie w Centrum Sztuki Współczesnej Łaźnia wystawa Katarzyny Kozyry będzie prezentowana w Ludwig Museum w Budapeszcie.

Większość prac Katarzyny Kozyry oscyluje wokół problematyki rozwijanej przez współczesny dyskurs ciała, w którym dochodzą do głosu dylematy dotyczące tożsamości i sposobów identyfikacji. Sondując ciało jako pole psychokulturowych, normatywnych projekcji, artystka sytuuje pytanie o tożsamość tyleż w obszarze indywidualnych, co kulturowych doświadczeń.
Odmienność ciał pokazywanych przez Kozyrę, ich nieprzystawalność do tego,co wizualia współczesnej kultury definiują jako ciało i co oferują jako przedmiot identyfikacji, narzuca pytanie o to: jak dalece w nasze doświadczenie cielesności wkrada się świat kulturowych kreacji, jak dalece presja wizualnych wyobrażeń przenika w najbardziej intymne sfery doświadczeń, i przede wszystkim, jak dalece odwracamy się od wszelkiej inności, która wymyka się kulturowym symbolizacjom ?
Koncentrując się na relacjach pomiędzy odczuwaniem ciała i odczuwaniem podmiotowości, autorka "Łaźni" mówi nie tylko o ciele zawłaszczonym,
o jego kulturowych konstrukcjach, ale również o jego niepełnej kulturowej asymilacji, o nieredukowalności cielesnego ja.
O ile ciało jest miejscem, wokół którego toczy się współczesna debata na temat tożsamości, granic redukcyjnych dekonstrukcji podmiotu, to w towarzyszących jej napięciach nie sposób pominąć lokalnego kontekstu: bardzo silnie zakorzenionego w tradycji polskiej sztuki współczesnej, indywidualistycznego wzorca osobowości i stojących za nim ideologii. Krytycznej lektury tej esencjalizującej tożsamość tradycji dostarczają prace Kozyry, odwołujące się do doświadczeń relacjonowanych w najbardziej realnym wymiarze, bo dotyczących fizyczności ciała, a nie jego metafizycznych otchłani. Inność ciała czy ekstremalność doświadczeń nie jest już przedmiotem modernistycznych sublimacji ani, tym bardziej, transgresywnych technik przekraczania rzeczywistości. Wprowadzając w sfery kulturowego wykluczenia, w to, co marginalne, "niestosowne", artystka odsłania inne, tłumione aspekty rzeczywistości. Innością wydobywaną nie na zasadzie osobliwości ale przynależności do realiów współczesnej rzeczywistości, porusza szerszy problem: akceptacji inności rozpatrywanej już nie tylko w kategoriach indywidualnych doświadczeń.
W rozpoznawaniu rzeczywistości, tego, co pozostaje w niej przedmiotem kulturowych i społecznych dezidentyfikacji, sprowadza debatę na temat tożsamości na grunt lokalnych napięć oraz ideowych, historycznie określonych preferencji.

  
Katarzyna Kozyra
ur. 1963, Warszawa
1993 - dyplom na Wydziale Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie
1998 - stypendium rządu austriackiego w Wiedniu (ÖAD)

Wystawy indywidualne:

1991
Obiekty, Muzeum Akademii Sztuk Pięknych, Warszawa
1994
Piramida Zwierząt, Galeria a.r.t., Płock
1996
Olimpia, Centrum Sztuki Współczesnej, Zamek Ujazdowski, Warszawa
Prace, Galeria a.r.t., Płock
1997
Łaźnia, Galeria Sztuki Współczesnej Zachęta, Warszawa
1998
Łaźnia, fotografia, Galeria Manhattan, Łódź
Łaźnia, Polski Instytut Kultury, Lipsk

Wystawy zbiorowe:

1990
Wystawa Małych Form Rzeźbiarskich, Galeria Quadrat, Duisburg
1991
Dialogi dzieł i postaw, Centrum Rzeźby Polskiej, Orońsko
1992
Perseweracja mistyczna i róża, Państwowa Galeria Sztuki, Sopot
1994
Idee poza ideologią, Centrum Sztuki Współczesnej, Zamek Ujazdowskin 1995
Antyciała, Centrum Sztuki Współczesnej, Zamek Ujazdowski, Warszawa
Transhumacja, Galeria Obrazów , Kowno , Kiev Art Meeting, Kijów
1996
Ja i AIDS, Kino Stolica, Warszawa; Galeria a.r.t., Płock; Galeria Wyspa, Gdańsk
Dźwięk ciszy, Galeria Wyspa, Gdańsk
Kobieta o kobiecie, Galeria Bielska BWA, Bielsko-Biała
Kolekcja 3, Centrum Sztuki Współczesnej, Zamek Ujazdowski, Warszawa
1997
Sztuka z Polski 1945-1996, Galeria Mücsarnok, Pałac Sztuk Pięknych, Budapeszt; Tallin; Ryga; Wilno
Transformator emocji, Galeria Budapeszt, Budapeszt
Zonen der Zerstörung, Graz
Displacement / This Placement, Künstlerhaus Bethanien, Berlin
Kolekcja na 1000-lecie Gdańska, dawna Łaźnia Miejska, Gdańsk
Fotografia`97, Pałac Sztuki, Kraków
1998
Transfer, Warszawa; Gdańsk; Kraków; Wuppertal; Bielefeld
Potrójny dialog, MCK, Kraków
Poliptyk, Galeria BWA, Katowice
Fauna, Nowy Maneż, Moskwa