ŁAŹNIA 1 2007 - PRZEGLĄD ECS. WSZYSTKO O WOLNOŚCI
22-23.11.2007, godz. 17:00
19-25.11.2007 Kino Kameralne-CSW Łaźnia-Uniwersytet Gdański
Celem All About Freedom jest prezentacja różnorodnych form filmowych, których tematem jest problematyka wolności we współczesnym świecie. Jako kulturalne wydarzenie interdyscyplinarne łączy pokazy filmowe z prelekcjami i moderowanymi debatami otwartymi dla publiczności, tworząc Platformę Wolnej Dyskusji. Tematyka wolnościowa jako niezwykle szeroka stwarza okazję do budowania nowych kontekstów i perspektyw. W podzielonych na bloki tematyczne prezentacjach będzie okazja do skonfrontowania pojęć wolności twórczej, narodowościowej, wolności jako równości społecznej a także prawa do samostanowienia człowieka.
Repartuar przeglądu stanowią obrazy niedawno zrealizowane, dostrzeżone i często nagrodzone na najważniejszych festiwalach wolnościowych świata (Berlin Film Festiwal, International Human Right Watch Festival, Sundance Film Festiwal, Doc Review). Ważną pozycję w przeglądzie stanowić będzie debata moderowana przez Michała Chacińskiego [TVP Kultura], poprzedzona projekcjami filmów artystycznych o charakterze eksperymentalnym. Mistrzowsko użyty eksperyment w kinie pozwala na poszerzenie i niezwykłe wyzwolenie języka obrazowania. Przykłady nieokiełznanej wyobraźni i wolności twórczej w All about Freedom odnaleźć można będzie zarówno w krótkometrażówkach największego malarza wśród reżyserów, Petera Greeneway'a, jak i skomplikowanego, onirycznego Matthew Barney'a (Drawing Restraint 9). O problemie komunikacji i konfabulacji rzeczywistości w sztuce w formie thrilera traktuje inny znakomity artysta Antoine Prum (Mondo Veneziano). W przegladzie znajdą się swego rodzaju rozprawy z konsumencką cywilizacją zachodnią (Daft Punk Elektroma, Persepolis) i lękiem wobec zagrożeń na wszystkich poziomach życia (fabularyzowany dokument: Strange Culture). Tematem analiz będzie także samotność towarzysząca niedłącznie władcom absolutnym w dramatach Aleksandra Sokurowa (Moloch,Słońce).
Przegląd porusza także kwestie naruszenia wolności osobistej (dokument:Ja więzień albo jak planowałem abic Tony'ego Blaira).Stosowanie form animacji, rootoskoping czy innych nietradycyjnych technik kinematografii mainstreamowej pozwala na podnoszenie najbardziej fundamentalnych tematów w nowy sposób, przenosząc brutalne relacje w obszar zarezerwowany dla czystej fikcji, temat osiąga w ten sposób lekkość. Inna perspektywę pozbawienia wolności prezentuje Cristobal Vicente w dokumencie-hołdzie dla pensjonariuszy zakładu karnego w Chile (Arcana). Film poszukuje odpowiedzi na pytanie, gdzie kończą się granice wyznaczone przez mury więzienia, a gdzie zaczynają te wyznaczone przez samych więźniów.
O przemocy i zniewoleniu traktują dokumenty przybliżające sytuację kobiet w krajach Afryki i Bliskiego Wschodu (Lumo, Przeciwnicy Szczęścia). Temat równości społecznej, szczególnie aktualny w kontekście 60. rocznicy uchwalenia Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, podkreśli otwarta debata podsumowujaca przegląd All About Freedom. Debata moderowana przez znakomitego krytyka filmowego Janusza Wróblewskiego [Polityka] poprzedzona zostanie prezentacją wybranych filmów z 2. Międzynarodowego Konkursu Filmów Krótkometrażowych pod hasłem "Wszyscy ludzie są wolni i równi..." organizowanego przez Goethe-Institut Warschau.
program:
PONIEDZIAŁEK 19.11.07 [Kino Kameralne, ul. Długa 57, Gdańsk]
Otwarcie przeglądu
UWIKŁANIE W RZECZYWISTOŚĆ – GRANICE WOLNOŚCI
Persepolis [Persepolis] // 2007 // 95 min // animacja
Reż. Marjane Satrapi, Vincent Paronnaud
Opowieść o dorastaniu w Iranie podczas Islamskiej rewolucji, zrobiona w unikatowy i niebanalny sposób. Satrapi z wyczuciem i zaangażowaniem przetwarza własne doświadczenia, używając przy tym animacji jako środka filmowego wyrazu. Szeroka skala emocji zostaje oddana przy pomocy oszczędnych środków. Efekt jest zadziwiający. Główna bohaterka – Marjane żyje w Iranie, rządzonym przez fundamentalistów, w Iranie, który znajduje się w stanie wojny z Irakiem. Permanentne poczucie zagrożenia, ideologiczne ograniczenia, spadające bomby, aresztowania, przemoc i reżim stają się jej codziennymi doświdczeniami. Dziewczynka zostaje wysłana do Austrii, gdzie próbuje zasymilować się z ostracyzującym ją ze względu na pochodzenie otoczeniem. Po ukończeniu szkoły postanawia wrócić do Iranu, tęskniąc za rodziną… Po raz kolejny konfrontuje się z okrutną i skomplikowaną rzeczywistością… Film znalazł się w konkursie głównym w Cannes w 2007 roku.
WTOREK 20.11.07 [Kino Kameralne, ul. Długa 57, Gdańsk]
WŁADZA czyli ZNIEWOLENIE + prelekcja
Aleksander Sokurow – dyptyk o końcu totalitarnych wodzów: Moloch // Słońce
Aleksander Sokurow – jeden z najwybitniejszych współczesnych reżyserów o renomie światowej // uznawany za filmowego wizjonera. Sokurow realizuje filmy fabularne, dokumenty i filmy wideo, w każdej formie stosując niepowtarzalny i wizjonerski styl. Te cechy sprawiają, że jego dzieła porównywane są z obrazami Andrieja Tarkowskiego.
Moloch [Moloch] // 1999 // 102 min // film fabularny
Historia jednego dnia z życia Hitlera i Ewy Braun spędzonego w posępnym zamku w Alpach Bawarskich z najwyżej postawionymi osobami z partyjnych, faszystowskich szczytów. W tę historię Sokurow wpisał analizę korzeni marności i tragedii władzy. Film przykuwa uwagę nie sensacyjnością tematu, lecz nieprzemijająca aktualnością. Jest w Molochu również przedziwne, surrealistyczne piękno, bohaterowie wykonują rodzaj danse macabre, przypominając odrealnione figury nieprzeniknionej gry. Obserwujemy nie-rzeczywistość, lecz misternie konstruowany spektakl dekonstruowanej władzy, która za pomocą teatralnych chwytów, celebrowania rytuałów, wsiąknięcia w mitologię próbowała budować inny, własny świat.
Słońce [Solnce//The Sun] // 2005 // 110 min // film fabularny
Trzecia i ostatnia część trylogii Sokurowa, poświęconej władcom absolutnym. Reżyser w swoich filmach o XX-wiecznych satrapach pokazuje samotność, na jaką skazuje władza absolutna. O wolności nie może być mowy. Władza zniewola równie skutecznie jak jej brak. Cesarz Hierohito – główny bohater filmu – jest zakładnikiem swojej potęgi, bezsensownej wojny, którą prowadzi, jest ofiarą absurdalnie pojmowanej tradycji i honoru. Czuje się również więźniem swojego starzejącego się ciała, które przypomina mu bezlitośnie o jego bynajmniej nie boskiej proweniencji.
Zmierzch władzy sfotografowany został w dostojnym, spowolnionym rytmie, w barwach zgaszonych niczym po zachodzie słońca. Sokurow skupia się w filmie na momencie kiedy cesarz, od którego decyzji zależą losy milionów ludzi, przewartościowuje swoje dotychczasowe przekonania i przy okazji ratuje własne człowieczeństwo.
ŚRODA 21.11.07 [Kino Kameralne, ul. Długa 57, Gdańsk]
WOLNOŚĆ OBRAZU // WOLNOŚĆ FORMY – pokaz filmowy i debata artystyczna z udziałem gosci specjalnych, historyków i krytyków sztuki, artystów.
Daft Punk Elektroma // fabuła//2006
reż. Guy - Manuel de Homem - Christo i Thomas Bangalter.
Filmowy esej na temat człowieka i wolności, rodzaj oceny społeczeństwa USA. Jak w zabawie z negatywem, grafiką i odrealnieniem – kadry w tym filmie przypominają tradycję najbardziej eksperymentatorskich filmów z lat 70. Wszyscy bohaterowie w tym filmie noszą stalowe maski skrywające ich twarze. Miasteczko gdzieś w Kalifornii wydaje się modelową osadą pełną mieszczańskich przesądów i stereotypowego postrzegania. Para bohaterów zostaje z niego wygnana gdzieś na pustynię i jest w tym geście społeczności coś z przepędzenia pierwszych rodziców z Raju. Film bez dialogów i zbednych słów. Dzięki doskonale dobranej muzyce ogląda się go jak wielki teledysk. Reżyserzy popisują się przed widzami skojarzeniami z największych filmów wszechczasów, cytują obrazy z Felliniego i mistrzów kina katastroficznego. Nie gardzą klasyką muzyki oraz obrazami z kina niemego. Nagromadzenie tylu cytatów nie obciąża go, przeciwnie, czujemy, że ktoś bawi się z dobrym wyczuciem humoru i umiaru.
Peter Greenaway - krótkometrażówki
CZWARTEK 22.11.07[CSW Łaźnia, ul. Jaskółcza 1, Gdańsk]
IDEOLOGICZNE OPRESJE//TRANSGRESJE – W POSZUKIWANIU PRAWDY:
Strange Culture, USA, // 2007// 76m // video, dokument
Reż. Lynn Hershman Leeson
Dziwna Kultura jest zapierającą dech w piersiach kroniką pomyłki sądowej, która dotknęła Steva Kurtza - amerykańskiego artystę, profesora college’u, członka politycznie indeksowanej grupy teatralnej Critical Art Ensemble. W 2004 roku Kurz przygotował interaktywna instalację dla Massachusetts Museum of Contemporary Art polegająca m.in. na testowaniu przez publiczność żywności oznaczonej jako ‘organiczna’ na obecność genetycznie modyfikowanych organizmów. W tym czasie jego żona zmarła tragicznie na zawał serca. Kiedy artysta wezwał pogotowie, do galerii przyjechała policja. Zobaczywszy instalację /żywność zakupioną legalnie/ wezwano FBI. Tuziny agentów przeszukiwały jego dom, rekwirując rzeczy osobiste, książki, kota a nawet ciało jego żony oskarżając go o bioterroryzm. Film jest ostrzeżeniem przed trwającym w USA syndromem 11 września. *Official Selection, Berlin International Film Festival 2007
Przeciwnicy Szczęścia [Enemies of Happines] // 2006 // 58 min // dokument
Reż. Eva Mulvad
Afganistan, rok 2003. W trakcie spotkania polityków otwierającego nowy rozdział de mokracji „wyzwolonego” kraju Malalai Joya dwudziestoparoletnia Afganka domaga się głosu. Niespodziewanie wypowiada ostre słowa krytyki wobec zgromadzonych polityków, przez co staje się najsławniejszą i najbardziej znienawidzoną kobietą w Afganistanie. Mudżahedini wydają na nią wyrok śmierci. Przez dwa lata Malalai żyje w ciągłym strachu, ukrywa się przed zabójcami i styka z groźbami. Udaje jej się uniknąć 4 zamachów, dlatego publicznie pokazuje się jedynie w otoczeniu strażników. Mimo to decyduje się na start w wyborach do wolnego parlamentu. Autorka filmu śledzi zmagania kobiety z trudną rzeczywistością, towarzyszące jej napięcie i niesłabnącą determinację. W tle politycznych zmagań istnieje smutny świat, w którym ludzie myślą o pokoju i przyszłości Afganistanu, świat, w którym szczery głos kobiet jest nadal wymazywany.
Lumo// 2007//76 min// dokument// Demokratyczna Republika Kongo/USA
Reż. Bent-Jorgen Perlmutt, Nelson Walker
Lumo jest pełnometrazowym dokumentem dotyczacym sytuacji młodych kobiet w Kongo. W kraju gdzie milicja używa gwałtu na kobietach jako narzędzia terroru wobec społeczności. Obraz jest opowieścią o 20 letniej Lumo Sinai , której determinacja wobec sytuacji zagrożenia i izolacji społecznej daje siłę do znalezienia sposobu na solidarny opór mądrych kobiet wobec agresji państwa. Film jest głosem upominajacym świat o prawo do godności ludzkiej w Afryce XXI w.
PIĄTEK 23.11.07 [CSW Łaźnia, ul. Jaskółcza 1, Gdańsk]
JA WIĘZIEŃ – UNICESTWIENIE WOLNOŚCI:
Arcana // Chile 2006 // 80 min // dokument
Reż. Cristobal Vicente
Dokument pokazuje codzienne życie więźniów w Valparaiso w Chile. Czas płynie tutaj w ustalonym rytmie. Pobudka, posiłek, praca, spacer, sen. Wszystkim rządzą określone reguły. Film jest poszukiwaniem odpowiedzi na pytanie, gdzie kończą się granice wyznaczone przez mury więzienia, a gdzie zaczynają te wyznaczone przez samych więźniów. Kamera rejestruje świat, który już nie istnieje – więzienie zostało zlikwidowane. Arcana to zaproszenie do spojrzenia na życie więźniów z perspektywy ludzi wolnych, do przesączenia się w świat nienaruszalnych reguł, kodeksów i więziennej rutyny. Problemem uwięzionych jest bowiem czas, że wolno płynie, że staje się niemalże namacalny.Reżyser umiejętnie wciąga widzów w proces poddania się specyficznemu przeżywaniu czasu i egzystencji za murami.
Ja więzień albo jak planowałem zabić Tony Blaira [The Prisoner or How I Planned to Kill Tony Blair] // 2006 // 82 min // dokument
Reż. Petra Epperlein // Michael Tucker
Iracki dziennikarz i jego dwaj bracia przesiedzieli 9 miesięcy w więzieniu pod zarzutem planowania zamachu na premiera Wielkiej Brytanii. Niesłusznie oskarżeni i osądzeni znosili poniżenia i tortury. Kiedy we wrześniu 2003 roku wracali do domu z wesela, nie spodziewali się, że omyłkowe aresztowanie zamieni się w prawdziwy koszmar. W dniu, w którym opuszczali więzienie, jedyne co usłyszeli to słowo „sorry” z ust szefa zakładu karnego. Dziennikarz jest wyjątkowym narratorem – powraca do wydarzeń ze spokojem i precyzją. Wobec absurdalnych oskarżeń, jakie na niego spadły, wiele form narracji wydaje się nie na miejscu. To, czego autorzy filmu nie mogli pokazać, opowiadają za pomocą plansz komiksowych. Dodaje to filmowi narracyjnej lekkości, ale i przenosi opowieść w obszar zarezerwowany dla czystej fikcji. Film znalazł się w sekcji konkursowej tegorocznego festiwalu Warsaw Doc Review.
SOBOTA // 24.11.07
[Biblioteka Główna Uniwersytetu Gdańskiego, ul. Wita Stwosza 53, 80-308 Gdańsk ]
Zestaw filmowy poprzedzający debatę, to wybrane obrazy krótkometrażowe z 2.Międzynarodowego Konkursu zatytułowanego "Wszyscy ludzie rodzą się wolni i równi" zorganizowanego przez niemiecki Fundusz Pamięć i Przyszłość oraz Goethe-Institut. Temat jest wyjątkiem z Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka podpisanej blisko 60 lat temu przez ONZ w Paryżu, której pierwsze zdanie 1 artykułu brzmi "Wszyscy ludzie rodzą się wolni i równi pod względem swej godności i swych praw." W konkursie wzięli udział studenci szkół filmowych z dziesięciu krajów. Wśród filmów wybranych do prezentacji w ramach przeglądu "Wszystko o wolności// All about Freedom" znalazły się realizacje z Niemiec, Izraela, USA i Polski podejmujące temat wolności, równości, godności i praw człowieka. Autorzy filmów skupili się na uniwersalnych dla międzynarodowej społeczności problemach i zagrożeniach jak ograniczenie praw cywilnych w USA jako konsekwencja ataku terrorystycznego 11 września; bezdomności w Niemczech; apatii wobec łamania praw człowieka w armii rosyjskiej; nietolerancji w Polsce; nielegalnej pracy palestyńskich obywateli w Izraelu; przemocy domowej itp.
opisy filmów:
Powinieneś mieć ciało [You should have the body]
USA, 2007
reżyseria: Michael Masarof
13' fabuła
Rahim Elahilt żyje amerykańskimi snem. Ma miły dom, piękną żonę, z która czeka na dziecko. Pewnego dnia człowiek z Urzędu Imigracyjnego pojawia się w ich drzwiach i próbuje zniszczyć ich szczęście. Para zmaga się z oskarżeniem o terroryzm ponieważ są muzułmanami.
Bóg ma moją twarz [God looks like me]
USA, 2007
reżyseria: Osato Dixon
11' fabuła
Film jest zapisem jednego dnia życia rodzeństwa, które doświadcza piękna i brutalizmu świata.
Ludzkie życzenia [Human Request]
Niemcy, 2007
reżyseria: Eugen Schlegel
13' fabuła
Osiem krajów odmówiło podpisania Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka w 1948 roku ponieważ zakwestionowały one poszczególne artykuły jako obce ich kulturom. Film ten obrazuje historię formułowania się pojęcia praw człowieka poprzez przedstawienie wieloaspektowości i argumentacji za i przeciw.
Żyjąc na schodach [Podestleben]
Niemcy, 2007
reżyseria: Sandra Budesheim, Sabine Zimmer
15' dokument
Monika jest kobietą, którą możnaby ogólnie określić mianem bezdomnej. Przez ostatnie dwanaście lat zajmowała podest schodów na jednej z berlińskich klatek schodowych. Było to jej miejsce snu, miejsce spędzania wolnego czasu i miejsce, które urządzała jak...dom.
Obcy w ojczyźnie [Stranger in Motherland]
Izrael, 2007
reżyseria: Muhammad Abu Zarka
15' dokument
Trudna sytuacja Palestyńczyków zilustrowana obrazem życia trzech robotników, mieszkańców Zachodniego Brzegu i Strefy Gazy ...
Bez wizy
Polska, 2007
reżyseria: Bartosz Paduch
14' fabuła
Ujmujący prostotą, alegoryczny obraz różnic dzielących ludzi, na skutek odgórnych, sztucznych podziałów i barier. Granice - zdaje się mówić autor - tkwią też w naszych głowach, a wspólne wszystkim pragnienie wolności tylko je, niestety, pogłębia. Baśniowa, oniryczna atmosfera świetnie podkreśla przesłanie filmu.
Wigilia
Polska, 2007
reżyseria: Monika Dąbrowska
8' fabuła, rotoscoping
Interesujący przykład opisania klimatu wrogości, antysemityzmu i rozmaitych uprzedzeń w rodzinie, która nie rozumiejąc odmiennych kultur, różnych wrażliwości i mentalności posługuje się myślowymi stereotypami. Bełkotliwe i skrajnie głupie dialogi podkreślają brak tolerancji i całkowite oderwanie od rzeczywistości ludzi, którzy mechanicznie jednoczą się podczas chrześcijańskiego święta. Dystans autorki do tematu podkreśla oryginalny styl (rotoscoping).
……………………………………………………
ARTYSTA - ŚWIADOMOŚĆ WYZWOLONA: + prelekcja
pokazy specjalne, odpłatne
[Kino Kameralne, ul. Długa 57, Gdańsk]
Drawing Restraint 9 // 2005 // 145 min // film-sztuka
Reż. Matthew Barney
Matthew Barney, najsłynniejszy amerykański eksperymentator ostatniej dekady w dziedzinie sztuki wizualnej, połączył siły z Bjork, uwielbianą innowatorką świata muzyki. Drawing Restraint 9 to wspólne dzieło dwójki niezwyklych artystów, a także, na ich własny, niepowtarzalny sposób – historia miłosna. Niesamowity talent Barneya do przedstawiania zderzenia pomiędzy mitologia a biologią osiąga tu prawdziwe wyżyny. Drawing Restraint 9 kreuje zupełnie nową ikonografię. Muzyka Bjork jest przy tym mieszanką potężnych emocji, przeplatającą motywy orkiestrowe, elektroniczne, z użyciem fletu japońskiego i niezwyklego głosu islandzkiej artystki. Dzieło Bjork stanowi idealne dopełnienie wizji Barneya, w tym samym stopniu, w jakim jej fizyczna obecność jako kobiety nadaje jego wyrafinowanym wizualnym środkom wyrazu nową głębię i nowy rodzaj napięcia.
To niezwykłe dzieło było prezentowane podczas MFF Era Nowe Horyzonty 2006 oraz na festiwalu Doc Review w 2006 roku, wzbudzając niezwykłe emocje i przyciągając do sal kinowych setki wiernych fanów Barneya.
NIEDZIELA 25.11.07 [Kino Kameralne, ul. Długa 57, Gdańsk]
ARTYSTA - ŚWIADOMOŚĆ WYZWOLONA: + prelekcja
Matthew Barney: No Restraint // 2006 // 72 min // dokument// 35mm
Reż. Alison Chernick
Dokument odsłania kulisy powstawania Drawing Restraint 9. Reżyserka towarzyszy Barneyowi i Bjork aby zwizualizować skalę transformacji rzeczywistości zachodzącej w umyśle artysty. Czasami sam twórca zdaje się być zaskoczony jej efektami. Reżyserka przedstawia szereg wywiadów z kuratorami i krytykami sztuki, z Bjork, ojcem Barneya i pomagającymi w realizowaniu projektu Japończykami. Całości dopełniają zdjęcia archiwalne i fragmenty innych projektów filmowych Barneya, z których wyłania się obraz niezwykłego człowieka. Ważnym aspektem twórczości artysty jest przekraczenie barier określonych przez fizyczny wymiar człowieka, zagęszczanie i uwalnianie sensu.
Mondo Veneziano // 2005// // 30min/ / Film HD Video
Rez. Antoine Prum,
Film jest fabularna opowieścią o problemach komunikacji międzyludzkiej i sztuczności. Jego akcja rozgrywa się w scenografii Wenecji znajdującej się w Luksemburgu. Pusta i malownicza sceneria podnosi napięcie. Spotkania grupy osób – przedstawicieli zawodów związanych ze sztuką staja się okazją do wygłaszania oracji na temat dzisiejszej kultury i sztuki, wolności twórczej. Treścią wypowiedzi są cytaty z książek wpływowych autorów, teoretyków kultury, filozofów, m.in. Nicolasa Bourriaud, Victora Misiano czy Philippe Sollers. Nieco nużące sekwencje są przerywane niespodziewanymi akrtami przemocy. Film unaocznia przemoc dyskursu z przemocą fizyczną.
Organizator: Europejskie Centrum Solidarności (ECS) w Gdańsku
Miasto Gdańsk
Producent: Stowarzyszenie A KuKu Sztuka
Współorganizacja: CSW Łaźnia // www.laznia.pl //
Partnerzy Organizacyjni:
//Against Gravity////Capital Park / Gdańskie Centrum Filmowe // Uniwersytet Gdański // Akademickie Centrum Kultury UG // Goethe-Institut Warschau//
Koordynacja:
Lena Dula [A KuKu Sztuka], Małgorzata Zwolicka [CSW Łaźnia], Monika Bogdanowicz[ECS], Marta Szadowiak [ACK UG]
Patronat honorowy: Prezydent Miasta Gdańska – Paweł Adamowicz
Organizator: Europejskie Centrum Solidarności w Gdańsku jest samorządowo-rządową instytucją kulturalno-edukacyjno-społeczną o znaczeniu ponadregionalnym, europejskim. Jego celem jestupamiętnienie i przekazywanie przesłania i dziedzictwa „Solidarności”, jego aspektu związkowego, obywatelskiego, kulturowego, narodowego i uniwersalnego ale także rozwijanie i upowszechnianie jej dorobku i zwłaszcza wobec młodych pokoleń Polaków i społeczności międzynarodowej.
Producent: Stowarzyszenie A KuKu Sztuka to grupa ludzi od wielu lat aktywnie działających na polu kultury, sztuki oraz edukacji kulturalnej.
Celem All About Freedom jest prezentacja różnorodnych form filmowych, których tematem jest problematyka wolności we współczesnym świecie. Jako kulturalne wydarzenie interdyscyplinarne łączy pokazy filmowe z prelekcjami i moderowanymi debatami otwartymi dla publiczności, tworząc Platformę Wolnej Dyskusji. Tematyka wolnościowa jako niezwykle szeroka stwarza okazję do budowania nowych kontekstów i perspektyw. W podzielonych na bloki tematyczne prezentacjach będzie okazja do skonfrontowania pojęć wolności twórczej, narodowościowej, wolności jako równości społecznej a także prawa do samostanowienia człowieka.
Repartuar przeglądu stanowią obrazy niedawno zrealizowane, dostrzeżone i często nagrodzone na najważniejszych festiwalach wolnościowych świata (Berlin Film Festiwal, International Human Right Watch Festival, Sundance Film Festiwal, Doc Review). Ważną pozycję w przeglądzie stanowić będzie debata moderowana przez Michała Chacińskiego [TVP Kultura], poprzedzona projekcjami filmów artystycznych o charakterze eksperymentalnym. Mistrzowsko użyty eksperyment w kinie pozwala na poszerzenie i niezwykłe wyzwolenie języka obrazowania. Przykłady nieokiełznanej wyobraźni i wolności twórczej w All about Freedom odnaleźć można będzie zarówno w krótkometrażówkach największego malarza wśród reżyserów, Petera Greeneway'a, jak i skomplikowanego, onirycznego Matthew Barney'a (Drawing Restraint 9). O problemie komunikacji i konfabulacji rzeczywistości w sztuce w formie thrilera traktuje inny znakomity artysta Antoine Prum (Mondo Veneziano). W przegladzie znajdą się swego rodzaju rozprawy z konsumencką cywilizacją zachodnią (Daft Punk Elektroma, Persepolis) i lękiem wobec zagrożeń na wszystkich poziomach życia (fabularyzowany dokument: Strange Culture). Tematem analiz będzie także samotność towarzysząca niedłącznie władcom absolutnym w dramatach Aleksandra Sokurowa (Moloch,Słońce).
Przegląd porusza także kwestie naruszenia wolności osobistej (dokument:Ja więzień albo jak planowałem abic Tony'ego Blaira).Stosowanie form animacji, rootoskoping czy innych nietradycyjnych technik kinematografii mainstreamowej pozwala na podnoszenie najbardziej fundamentalnych tematów w nowy sposób, przenosząc brutalne relacje w obszar zarezerwowany dla czystej fikcji, temat osiąga w ten sposób lekkość. Inna perspektywę pozbawienia wolności prezentuje Cristobal Vicente w dokumencie-hołdzie dla pensjonariuszy zakładu karnego w Chile (Arcana). Film poszukuje odpowiedzi na pytanie, gdzie kończą się granice wyznaczone przez mury więzienia, a gdzie zaczynają te wyznaczone przez samych więźniów.
O przemocy i zniewoleniu traktują dokumenty przybliżające sytuację kobiet w krajach Afryki i Bliskiego Wschodu (Lumo, Przeciwnicy Szczęścia). Temat równości społecznej, szczególnie aktualny w kontekście 60. rocznicy uchwalenia Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, podkreśli otwarta debata podsumowujaca przegląd All About Freedom. Debata moderowana przez znakomitego krytyka filmowego Janusza Wróblewskiego [Polityka] poprzedzona zostanie prezentacją wybranych filmów z 2. Międzynarodowego Konkursu Filmów Krótkometrażowych pod hasłem "Wszyscy ludzie są wolni i równi..." organizowanego przez Goethe-Institut Warschau.
program:
PONIEDZIAŁEK 19.11.07 [Kino Kameralne, ul. Długa 57, Gdańsk]
Otwarcie przeglądu
UWIKŁANIE W RZECZYWISTOŚĆ – GRANICE WOLNOŚCI
Persepolis [Persepolis] // 2007 // 95 min // animacja
Reż. Marjane Satrapi, Vincent Paronnaud
Opowieść o dorastaniu w Iranie podczas Islamskiej rewolucji, zrobiona w unikatowy i niebanalny sposób. Satrapi z wyczuciem i zaangażowaniem przetwarza własne doświadczenia, używając przy tym animacji jako środka filmowego wyrazu. Szeroka skala emocji zostaje oddana przy pomocy oszczędnych środków. Efekt jest zadziwiający. Główna bohaterka – Marjane żyje w Iranie, rządzonym przez fundamentalistów, w Iranie, który znajduje się w stanie wojny z Irakiem. Permanentne poczucie zagrożenia, ideologiczne ograniczenia, spadające bomby, aresztowania, przemoc i reżim stają się jej codziennymi doświdczeniami. Dziewczynka zostaje wysłana do Austrii, gdzie próbuje zasymilować się z ostracyzującym ją ze względu na pochodzenie otoczeniem. Po ukończeniu szkoły postanawia wrócić do Iranu, tęskniąc za rodziną… Po raz kolejny konfrontuje się z okrutną i skomplikowaną rzeczywistością… Film znalazł się w konkursie głównym w Cannes w 2007 roku.
WTOREK 20.11.07 [Kino Kameralne, ul. Długa 57, Gdańsk]
WŁADZA czyli ZNIEWOLENIE + prelekcja
Aleksander Sokurow – dyptyk o końcu totalitarnych wodzów: Moloch // Słońce
Aleksander Sokurow – jeden z najwybitniejszych współczesnych reżyserów o renomie światowej // uznawany za filmowego wizjonera. Sokurow realizuje filmy fabularne, dokumenty i filmy wideo, w każdej formie stosując niepowtarzalny i wizjonerski styl. Te cechy sprawiają, że jego dzieła porównywane są z obrazami Andrieja Tarkowskiego.
Moloch [Moloch] // 1999 // 102 min // film fabularny
Historia jednego dnia z życia Hitlera i Ewy Braun spędzonego w posępnym zamku w Alpach Bawarskich z najwyżej postawionymi osobami z partyjnych, faszystowskich szczytów. W tę historię Sokurow wpisał analizę korzeni marności i tragedii władzy. Film przykuwa uwagę nie sensacyjnością tematu, lecz nieprzemijająca aktualnością. Jest w Molochu również przedziwne, surrealistyczne piękno, bohaterowie wykonują rodzaj danse macabre, przypominając odrealnione figury nieprzeniknionej gry. Obserwujemy nie-rzeczywistość, lecz misternie konstruowany spektakl dekonstruowanej władzy, która za pomocą teatralnych chwytów, celebrowania rytuałów, wsiąknięcia w mitologię próbowała budować inny, własny świat.
Słońce [Solnce//The Sun] // 2005 // 110 min // film fabularny
Trzecia i ostatnia część trylogii Sokurowa, poświęconej władcom absolutnym. Reżyser w swoich filmach o XX-wiecznych satrapach pokazuje samotność, na jaką skazuje władza absolutna. O wolności nie może być mowy. Władza zniewola równie skutecznie jak jej brak. Cesarz Hierohito – główny bohater filmu – jest zakładnikiem swojej potęgi, bezsensownej wojny, którą prowadzi, jest ofiarą absurdalnie pojmowanej tradycji i honoru. Czuje się również więźniem swojego starzejącego się ciała, które przypomina mu bezlitośnie o jego bynajmniej nie boskiej proweniencji.
Zmierzch władzy sfotografowany został w dostojnym, spowolnionym rytmie, w barwach zgaszonych niczym po zachodzie słońca. Sokurow skupia się w filmie na momencie kiedy cesarz, od którego decyzji zależą losy milionów ludzi, przewartościowuje swoje dotychczasowe przekonania i przy okazji ratuje własne człowieczeństwo.
ŚRODA 21.11.07 [Kino Kameralne, ul. Długa 57, Gdańsk]
WOLNOŚĆ OBRAZU // WOLNOŚĆ FORMY – pokaz filmowy i debata artystyczna z udziałem gosci specjalnych, historyków i krytyków sztuki, artystów.
Daft Punk Elektroma // fabuła//2006
reż. Guy - Manuel de Homem - Christo i Thomas Bangalter.
Filmowy esej na temat człowieka i wolności, rodzaj oceny społeczeństwa USA. Jak w zabawie z negatywem, grafiką i odrealnieniem – kadry w tym filmie przypominają tradycję najbardziej eksperymentatorskich filmów z lat 70. Wszyscy bohaterowie w tym filmie noszą stalowe maski skrywające ich twarze. Miasteczko gdzieś w Kalifornii wydaje się modelową osadą pełną mieszczańskich przesądów i stereotypowego postrzegania. Para bohaterów zostaje z niego wygnana gdzieś na pustynię i jest w tym geście społeczności coś z przepędzenia pierwszych rodziców z Raju. Film bez dialogów i zbednych słów. Dzięki doskonale dobranej muzyce ogląda się go jak wielki teledysk. Reżyserzy popisują się przed widzami skojarzeniami z największych filmów wszechczasów, cytują obrazy z Felliniego i mistrzów kina katastroficznego. Nie gardzą klasyką muzyki oraz obrazami z kina niemego. Nagromadzenie tylu cytatów nie obciąża go, przeciwnie, czujemy, że ktoś bawi się z dobrym wyczuciem humoru i umiaru.
Peter Greenaway - krótkometrażówki
CZWARTEK 22.11.07[CSW Łaźnia, ul. Jaskółcza 1, Gdańsk]
IDEOLOGICZNE OPRESJE//TRANSGRESJE – W POSZUKIWANIU PRAWDY:
Strange Culture, USA, // 2007// 76m // video, dokument
Reż. Lynn Hershman Leeson
Dziwna Kultura jest zapierającą dech w piersiach kroniką pomyłki sądowej, która dotknęła Steva Kurtza - amerykańskiego artystę, profesora college’u, członka politycznie indeksowanej grupy teatralnej Critical Art Ensemble. W 2004 roku Kurz przygotował interaktywna instalację dla Massachusetts Museum of Contemporary Art polegająca m.in. na testowaniu przez publiczność żywności oznaczonej jako ‘organiczna’ na obecność genetycznie modyfikowanych organizmów. W tym czasie jego żona zmarła tragicznie na zawał serca. Kiedy artysta wezwał pogotowie, do galerii przyjechała policja. Zobaczywszy instalację /żywność zakupioną legalnie/ wezwano FBI. Tuziny agentów przeszukiwały jego dom, rekwirując rzeczy osobiste, książki, kota a nawet ciało jego żony oskarżając go o bioterroryzm. Film jest ostrzeżeniem przed trwającym w USA syndromem 11 września. *Official Selection, Berlin International Film Festival 2007
Przeciwnicy Szczęścia [Enemies of Happines] // 2006 // 58 min // dokument
Reż. Eva Mulvad
Afganistan, rok 2003. W trakcie spotkania polityków otwierającego nowy rozdział de mokracji „wyzwolonego” kraju Malalai Joya dwudziestoparoletnia Afganka domaga się głosu. Niespodziewanie wypowiada ostre słowa krytyki wobec zgromadzonych polityków, przez co staje się najsławniejszą i najbardziej znienawidzoną kobietą w Afganistanie. Mudżahedini wydają na nią wyrok śmierci. Przez dwa lata Malalai żyje w ciągłym strachu, ukrywa się przed zabójcami i styka z groźbami. Udaje jej się uniknąć 4 zamachów, dlatego publicznie pokazuje się jedynie w otoczeniu strażników. Mimo to decyduje się na start w wyborach do wolnego parlamentu. Autorka filmu śledzi zmagania kobiety z trudną rzeczywistością, towarzyszące jej napięcie i niesłabnącą determinację. W tle politycznych zmagań istnieje smutny świat, w którym ludzie myślą o pokoju i przyszłości Afganistanu, świat, w którym szczery głos kobiet jest nadal wymazywany.
Lumo// 2007//76 min// dokument// Demokratyczna Republika Kongo/USA
Reż. Bent-Jorgen Perlmutt, Nelson Walker
Lumo jest pełnometrazowym dokumentem dotyczacym sytuacji młodych kobiet w Kongo. W kraju gdzie milicja używa gwałtu na kobietach jako narzędzia terroru wobec społeczności. Obraz jest opowieścią o 20 letniej Lumo Sinai , której determinacja wobec sytuacji zagrożenia i izolacji społecznej daje siłę do znalezienia sposobu na solidarny opór mądrych kobiet wobec agresji państwa. Film jest głosem upominajacym świat o prawo do godności ludzkiej w Afryce XXI w.
PIĄTEK 23.11.07 [CSW Łaźnia, ul. Jaskółcza 1, Gdańsk]
JA WIĘZIEŃ – UNICESTWIENIE WOLNOŚCI:
Arcana // Chile 2006 // 80 min // dokument
Reż. Cristobal Vicente
Dokument pokazuje codzienne życie więźniów w Valparaiso w Chile. Czas płynie tutaj w ustalonym rytmie. Pobudka, posiłek, praca, spacer, sen. Wszystkim rządzą określone reguły. Film jest poszukiwaniem odpowiedzi na pytanie, gdzie kończą się granice wyznaczone przez mury więzienia, a gdzie zaczynają te wyznaczone przez samych więźniów. Kamera rejestruje świat, który już nie istnieje – więzienie zostało zlikwidowane. Arcana to zaproszenie do spojrzenia na życie więźniów z perspektywy ludzi wolnych, do przesączenia się w świat nienaruszalnych reguł, kodeksów i więziennej rutyny. Problemem uwięzionych jest bowiem czas, że wolno płynie, że staje się niemalże namacalny.Reżyser umiejętnie wciąga widzów w proces poddania się specyficznemu przeżywaniu czasu i egzystencji za murami.
Ja więzień albo jak planowałem zabić Tony Blaira [The Prisoner or How I Planned to Kill Tony Blair] // 2006 // 82 min // dokument
Reż. Petra Epperlein // Michael Tucker
Iracki dziennikarz i jego dwaj bracia przesiedzieli 9 miesięcy w więzieniu pod zarzutem planowania zamachu na premiera Wielkiej Brytanii. Niesłusznie oskarżeni i osądzeni znosili poniżenia i tortury. Kiedy we wrześniu 2003 roku wracali do domu z wesela, nie spodziewali się, że omyłkowe aresztowanie zamieni się w prawdziwy koszmar. W dniu, w którym opuszczali więzienie, jedyne co usłyszeli to słowo „sorry” z ust szefa zakładu karnego. Dziennikarz jest wyjątkowym narratorem – powraca do wydarzeń ze spokojem i precyzją. Wobec absurdalnych oskarżeń, jakie na niego spadły, wiele form narracji wydaje się nie na miejscu. To, czego autorzy filmu nie mogli pokazać, opowiadają za pomocą plansz komiksowych. Dodaje to filmowi narracyjnej lekkości, ale i przenosi opowieść w obszar zarezerwowany dla czystej fikcji. Film znalazł się w sekcji konkursowej tegorocznego festiwalu Warsaw Doc Review.
SOBOTA // 24.11.07
[Biblioteka Główna Uniwersytetu Gdańskiego, ul. Wita Stwosza 53, 80-308 Gdańsk ]
Zestaw filmowy poprzedzający debatę, to wybrane obrazy krótkometrażowe z 2.Międzynarodowego Konkursu zatytułowanego "Wszyscy ludzie rodzą się wolni i równi" zorganizowanego przez niemiecki Fundusz Pamięć i Przyszłość oraz Goethe-Institut. Temat jest wyjątkiem z Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka podpisanej blisko 60 lat temu przez ONZ w Paryżu, której pierwsze zdanie 1 artykułu brzmi "Wszyscy ludzie rodzą się wolni i równi pod względem swej godności i swych praw." W konkursie wzięli udział studenci szkół filmowych z dziesięciu krajów. Wśród filmów wybranych do prezentacji w ramach przeglądu "Wszystko o wolności// All about Freedom" znalazły się realizacje z Niemiec, Izraela, USA i Polski podejmujące temat wolności, równości, godności i praw człowieka. Autorzy filmów skupili się na uniwersalnych dla międzynarodowej społeczności problemach i zagrożeniach jak ograniczenie praw cywilnych w USA jako konsekwencja ataku terrorystycznego 11 września; bezdomności w Niemczech; apatii wobec łamania praw człowieka w armii rosyjskiej; nietolerancji w Polsce; nielegalnej pracy palestyńskich obywateli w Izraelu; przemocy domowej itp.
opisy filmów:
Powinieneś mieć ciało [You should have the body]
USA, 2007
reżyseria: Michael Masarof
13' fabuła
Rahim Elahilt żyje amerykańskimi snem. Ma miły dom, piękną żonę, z która czeka na dziecko. Pewnego dnia człowiek z Urzędu Imigracyjnego pojawia się w ich drzwiach i próbuje zniszczyć ich szczęście. Para zmaga się z oskarżeniem o terroryzm ponieważ są muzułmanami.
Bóg ma moją twarz [God looks like me]
USA, 2007
reżyseria: Osato Dixon
11' fabuła
Film jest zapisem jednego dnia życia rodzeństwa, które doświadcza piękna i brutalizmu świata.
Ludzkie życzenia [Human Request]
Niemcy, 2007
reżyseria: Eugen Schlegel
13' fabuła
Osiem krajów odmówiło podpisania Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka w 1948 roku ponieważ zakwestionowały one poszczególne artykuły jako obce ich kulturom. Film ten obrazuje historię formułowania się pojęcia praw człowieka poprzez przedstawienie wieloaspektowości i argumentacji za i przeciw.
Żyjąc na schodach [Podestleben]
Niemcy, 2007
reżyseria: Sandra Budesheim, Sabine Zimmer
15' dokument
Monika jest kobietą, którą możnaby ogólnie określić mianem bezdomnej. Przez ostatnie dwanaście lat zajmowała podest schodów na jednej z berlińskich klatek schodowych. Było to jej miejsce snu, miejsce spędzania wolnego czasu i miejsce, które urządzała jak...dom.
Obcy w ojczyźnie [Stranger in Motherland]
Izrael, 2007
reżyseria: Muhammad Abu Zarka
15' dokument
Trudna sytuacja Palestyńczyków zilustrowana obrazem życia trzech robotników, mieszkańców Zachodniego Brzegu i Strefy Gazy ...
Bez wizy
Polska, 2007
reżyseria: Bartosz Paduch
14' fabuła
Ujmujący prostotą, alegoryczny obraz różnic dzielących ludzi, na skutek odgórnych, sztucznych podziałów i barier. Granice - zdaje się mówić autor - tkwią też w naszych głowach, a wspólne wszystkim pragnienie wolności tylko je, niestety, pogłębia. Baśniowa, oniryczna atmosfera świetnie podkreśla przesłanie filmu.
Wigilia
Polska, 2007
reżyseria: Monika Dąbrowska
8' fabuła, rotoscoping
Interesujący przykład opisania klimatu wrogości, antysemityzmu i rozmaitych uprzedzeń w rodzinie, która nie rozumiejąc odmiennych kultur, różnych wrażliwości i mentalności posługuje się myślowymi stereotypami. Bełkotliwe i skrajnie głupie dialogi podkreślają brak tolerancji i całkowite oderwanie od rzeczywistości ludzi, którzy mechanicznie jednoczą się podczas chrześcijańskiego święta. Dystans autorki do tematu podkreśla oryginalny styl (rotoscoping).
……………………………………………………
ARTYSTA - ŚWIADOMOŚĆ WYZWOLONA: + prelekcja
pokazy specjalne, odpłatne
[Kino Kameralne, ul. Długa 57, Gdańsk]
Drawing Restraint 9 // 2005 // 145 min // film-sztuka
Reż. Matthew Barney
Matthew Barney, najsłynniejszy amerykański eksperymentator ostatniej dekady w dziedzinie sztuki wizualnej, połączył siły z Bjork, uwielbianą innowatorką świata muzyki. Drawing Restraint 9 to wspólne dzieło dwójki niezwyklych artystów, a także, na ich własny, niepowtarzalny sposób – historia miłosna. Niesamowity talent Barneya do przedstawiania zderzenia pomiędzy mitologia a biologią osiąga tu prawdziwe wyżyny. Drawing Restraint 9 kreuje zupełnie nową ikonografię. Muzyka Bjork jest przy tym mieszanką potężnych emocji, przeplatającą motywy orkiestrowe, elektroniczne, z użyciem fletu japońskiego i niezwyklego głosu islandzkiej artystki. Dzieło Bjork stanowi idealne dopełnienie wizji Barneya, w tym samym stopniu, w jakim jej fizyczna obecność jako kobiety nadaje jego wyrafinowanym wizualnym środkom wyrazu nową głębię i nowy rodzaj napięcia.
To niezwykłe dzieło było prezentowane podczas MFF Era Nowe Horyzonty 2006 oraz na festiwalu Doc Review w 2006 roku, wzbudzając niezwykłe emocje i przyciągając do sal kinowych setki wiernych fanów Barneya.
NIEDZIELA 25.11.07 [Kino Kameralne, ul. Długa 57, Gdańsk]
ARTYSTA - ŚWIADOMOŚĆ WYZWOLONA: + prelekcja
Matthew Barney: No Restraint // 2006 // 72 min // dokument// 35mm
Reż. Alison Chernick
Dokument odsłania kulisy powstawania Drawing Restraint 9. Reżyserka towarzyszy Barneyowi i Bjork aby zwizualizować skalę transformacji rzeczywistości zachodzącej w umyśle artysty. Czasami sam twórca zdaje się być zaskoczony jej efektami. Reżyserka przedstawia szereg wywiadów z kuratorami i krytykami sztuki, z Bjork, ojcem Barneya i pomagającymi w realizowaniu projektu Japończykami. Całości dopełniają zdjęcia archiwalne i fragmenty innych projektów filmowych Barneya, z których wyłania się obraz niezwykłego człowieka. Ważnym aspektem twórczości artysty jest przekraczenie barier określonych przez fizyczny wymiar człowieka, zagęszczanie i uwalnianie sensu.
Mondo Veneziano // 2005// // 30min/ / Film HD Video
Rez. Antoine Prum,
Film jest fabularna opowieścią o problemach komunikacji międzyludzkiej i sztuczności. Jego akcja rozgrywa się w scenografii Wenecji znajdującej się w Luksemburgu. Pusta i malownicza sceneria podnosi napięcie. Spotkania grupy osób – przedstawicieli zawodów związanych ze sztuką staja się okazją do wygłaszania oracji na temat dzisiejszej kultury i sztuki, wolności twórczej. Treścią wypowiedzi są cytaty z książek wpływowych autorów, teoretyków kultury, filozofów, m.in. Nicolasa Bourriaud, Victora Misiano czy Philippe Sollers. Nieco nużące sekwencje są przerywane niespodziewanymi akrtami przemocy. Film unaocznia przemoc dyskursu z przemocą fizyczną.
Organizator: Europejskie Centrum Solidarności (ECS) w Gdańsku
Miasto Gdańsk
Producent: Stowarzyszenie A KuKu Sztuka
Współorganizacja: CSW Łaźnia // www.laznia.pl //
Partnerzy Organizacyjni:
//Against Gravity////Capital Park / Gdańskie Centrum Filmowe // Uniwersytet Gdański // Akademickie Centrum Kultury UG // Goethe-Institut Warschau//
Koordynacja:
Lena Dula [A KuKu Sztuka], Małgorzata Zwolicka [CSW Łaźnia], Monika Bogdanowicz[ECS], Marta Szadowiak [ACK UG]
Patronat honorowy: Prezydent Miasta Gdańska – Paweł Adamowicz
Organizator: Europejskie Centrum Solidarności w Gdańsku jest samorządowo-rządową instytucją kulturalno-edukacyjno-społeczną o znaczeniu ponadregionalnym, europejskim. Jego celem jestupamiętnienie i przekazywanie przesłania i dziedzictwa „Solidarności”, jego aspektu związkowego, obywatelskiego, kulturowego, narodowego i uniwersalnego ale także rozwijanie i upowszechnianie jej dorobku i zwłaszcza wobec młodych pokoleń Polaków i społeczności międzynarodowej.
Producent: Stowarzyszenie A KuKu Sztuka to grupa ludzi od wielu lat aktywnie działających na polu kultury, sztuki oraz edukacji kulturalnej.
BIP