12.11.2008

 

Kurator: Jadwiga Charzyńska.

 

Autorzy projektów:
Sylwetki artystów naszkicowane zostały przez kuratorów nominujących, by pokazać świeżość i głębię prezentowanych prac.
 

 

W jej malarstwie i instalacjach przestrzennych, młoda, tyrolska artystka, Esther Stocker mistrzowsko wypracowuje język zgeometryzowanych znaków i systemów współrzędnych, w ten sposób tworzy kompleksowe narracje, które ulokowane są/balansują na krawędzi racjonalnego i emocjonalnego, abstrakcyjnego i figuratywnego. Silnie identyfikowane przez te prawie zawsze czarno- szaro- białe twarde wzory współrzędnych, środowiska Stocker to zarówno naładowane psychologicznie, niemal terapeutyczne wnętrza kontemplacji, ale także precyzyjne i dynamiczne studia percepcji. Jako interwencja architektoniczna, bazująca na  badaniach naukowych i strategii kamuflażu, jej prace miękko wkraczają i egzystują w konfiguracjach przestrzennych wnosząc delikatną zmianę w rzeczywistość, podważają ustalony porządek i kwestionują zwyczaje percepcyjne. Kontekstualne lecz niezależne i enigmatyczne, pokojowe lecz energetyczne, postminimalistyczne wzory Stocker tworzą dla publiczności ofertę poszczególnych bogactw i złożoności: rzadką przyjemność swawolności i unikalne wyrafinowanie podejścia poznawczego.

 

Dominik Lejman jest artystą młodego pokolenia, który chętnie posługuje się formą malarską, śmiało wykorzystuje ją w przestrzeni, by tej użyczyć nieco malarskości nie ujmując przy tym znaczenia funkcjonalnego, a jednocześnie otrzeć malarstwo o bardziej haptyczny świat trójwymiarowy. Nie zapomina o wartościach malarskich korzystając z nowych mediów, na projekcje wideo, stelaż architektoniczny nakłada kalkę tradycyjnego malarstwa i pozwala na kontrolowane spotkanie nowego ze starym, realności z iluzją, barwy z materiałem i światłem. Neguje tym samym ograniczenia jakie niesie ze sobą praca w jednym medium, tworzy harmonię wrażeń zapraszając do współdziałania jakości malarskie, architektoniczne i kinematograficzne.

Kriss Salmanis jest czujnym obserwatorem środowiska. Analizując sytuację przejścia podziemnego  przy ul. Łąkowej przeciwstawia się upiększaniu absurdów planowania urbanistycznego. Zamiast tego, jego praca „Whisper Bridge” zapewnia alternatywę. Architektura stylowa, wykonana z olbrzymich urządzeń, pozwala ludziom na cichą rozmowę podczas przechodzenia przez ryczącą autostradę, to niszczy/ powoduje rozłam w sąsiedztwie/ sąsiedztwo. Instalacja Krissa Salmanisa jest praktyczna, melancholijna, dowcipna i ...piękna.

Fernando Sanchez Castillo wzrastał w systemie stworzonym przez Franco, stąd jest artystą tworzącym dzieła stojące w opozycji do reżimu i jego widzialnych przejawów. Z dawnych symboli podkreślających panowanie choćby przez sam materiał wykonania - brąz, czyni formy puste, pozbawione znaczenia, wymarłe. Jego rzeźby odnoszą się do historycznego i politycznego przedstawienia władzy poprzez monumenty, które są przez niego dekonstruowane za pomocą narracji przekształcających je w bezużyteczne, poetyczne ornamenty.

Ronny Hardliz jest Europejczykiem -- urodził się w 1971 roku w szwajcarskim Bern, a jego rodzice -- co zawsze podkreśla -- w czeskiej Pradze. Studiował architekturę w Lozannie i amerykańskim Pittsburgh’u. Pracuje w Rzymie, Bern i Pradze. Tworzy miejskie zdarzenia, które ujawniają architektoniczne nawarstwienia i przestrzenne zależności. Poprzez industrialną spektakularność swojej architektury Hardliz ukazuje drogi zaawansowania modernistycznej tradycji funkcjonalizmu

Tania Lopez Winkler studiowała w Queretaro w Meksyku i w londyńskiej Architectural Association, gdzie obecnie pracuje nad doktoratem. Na międzynarodowych wystawach (ostatnio na Biennale Sztuki w Wenecji) ujawnia się pod różnymi osobowościami: jako detektyw YoMera, superhero TaneXis, wybuchowa ChinaGirl i dziecinna Liselottl. Odkrywa miasta bądź jako zapisy pojedynczej psychiki, bądź jako teksty opisujące społeczne mechanizmy zadomowienia.

Galeria Zewnętrzna Miasta Gdańska
CSW Łaźnia jest animatorem projektu, który wpisuje się w szerszy zakres prac mających na celu rewitalizację dzielnicy Dolne Miasto – obszaru pełnego niepowtarzalnych zabytków, lecz odizolowanego od centrum i zdegradowanego. Jest przewidziany jako założenie wieloletnie i ma służyć powstaniu trwałej kolekcji dzieł sztuki w przestrzeni miejskiej w ramach tzw. „Galerii Zewnętrznej Miasta Gdańska.” Podejmowane działania mają także przyczynić się do zmiany charakteru dzielnicy, w której instytucja jest zlokalizowana.
Założenia
Przestrzeń miejska zagospodarowywana będzie przez lata, a realizowane dzieła wyłaniane w ramach regularnie ogłaszanych, zamkniętych, międzynarodowych konkursów. W ten sposób CSW Łaźnia proponuje włączenie się w proces transformacji społecznej i architektonicznej Dolnego Miasta, co wymagać będzie współdziałania z artystami, naukowcami, planistami, architektami, a także politykami. Celem, jaki przyświeca temu przedsięwzięciu jest stworzenie nowej oferty kulturowej dla mieszkańców Trójmiasta jak i turystów. Podejmowane przy projekcie działania artystyczne oparte na międzynarodowej współpracy i wykorzystaniu infrastrukturalnych funduszy unijnych mają szansę przynieść korzyści gospodarcze służące społeczności lokalnej i całemu miastu.  Proces inicjowany projektem „Galeria Zewnętrzna Miasta Gdańska” ma wpłynąć na zainteresowanie tą częścią miasta prywatnych inwestorów i jednocześnie umożliwi realizację wybitnych dzieł artystycznych.

Działania artystyczne
Wszystkie działania podjęte w ramach „Galerii Zewnętrznej Miasta Gdańska” prowadzić mają do powstania stałych elementów i jakości artystycznych w pejzażu dzielnicy poprzez:
•  zagospodarowanie przestrzeni stałymi elementami sztuki w postaci rzeźb, instalacji, instalacji dźwiękowych, świetlnych, projekcji wizualnych wykorzystujących postindustrialne sytuacje, malarstwa ściennego, złożeń architektonicznych (przeprowadzanie konkursów, festiwali)
• Wypoczynek i rekreację, tworzenie miejsc sprzyjających spotkaniom społeczności lokalnej oraz gości (organizowanie koncertów, wieczorów autorskich itp.)
• Refleksję historyczną i teraźniejszą na temat kondycji aglomeracji miejskiej (organizowanie spotkań, sympozjów o tematyce historycznej, nawiązującej do historii miasta i dzielnicy)
• Edukację dzieci i młodzieży (prowadzenie stałych warsztatów edukacyjnych w obrębie powstających dzieł sztuki, dotyczących zarówno sztuki współczesnej jak i ochrony zabytków i dziedzictwa kulturowego)

I edycja-realizacja
Projekt Galerii Zewnętrznej Miasta Gdańska ma charakter wieloletni, międzynarodowy i łączy się z planami Urzędu Miasta dotyczącymi rewitalizacji dzielnicy Dolne Miasto, w której usytuowana jest „Łaźnia”. Organizatorzy zdecydowali, że projekty artystyczne realizowane w ramach Galerii Zewnętrznej Miasta Gdańska zostaną umiejscowione w przestrzeniach symbolicznie oddzielających Główne Miasto od Dolnego Miasta. Zgodnie z tą zasadą w pierwszej edycji artyści zostali zaproszeni do zaprojektowania dzieł sztuki dla bariery, jaką stanowi wiadukt przy ulicy Szopy. Prace wyłonione podczas I edycji konkursu są obecnie w trakcie realizacji. W tym roku realizowane będą 2 spośród 3 zwycięskich projektów I edycji: „Jour Noir” autorstwa szwajcarskiego artysty Philippa Rahma oraz projekt „LKW Galery” autorstwa Daniela Milohnica oraz Lexa Rijkersa z Niemiec. Wykonane zostały już specyfikacje techniczne wykonania i odbioru projektów, harmonogramy rzeczowo-finansowe realizacji inwestycji oraz kosztorysy inwestorskie, odsłonięcie instalacji „Jour Noir” oraz LKW Galery na wiosnę przyszłego roku.
Projekt LKW Galery nagrodzony główną nagrodą jest zdaniem jurorów wieloznaczny i prowokujący, obdarzony wielorakimi możliwościami interpretacyjnymi a jednocześnie bardzo bliski codziennym doświadczeniom. Budzi zainteresowanie ze względu na prostotę użytych środków oraz czytelność dla mieszkańców Dzielnicy Dolne Miasto. Zakleszczony pod wiaduktem samochód odzwierciedla w warstwie symbolicznej sytuacje zamknięcia dzielnicy Dolne Miasto poprzez odcięcie jej wiaduktem komunikacyjnym od Starego Miasta. Symbolizuje różnice w sytuacji socjalnej i mentalnej dwóch różnych sąsiadujących ze sobą miejsc. Forma obiektu, przestrzeń jaką mieści w sobie otwiera wiele możliwości wykorzystania. Będzie to miejsce dla prezentacji wydarzeń artystycznych CSW Łaźnia jako część istniejącej już instytucji. kultury, ale umiejscowienie w przestrzeni publicznej pozwoli na większą integrację społeczności lokalnej, edukację młodzieży oraz szereg realizacji artystycznych skierowanych na projekty społeczne aktywizujące mieszkańców. Jury podkreśliło, że obiekt nie jest samodzielnym dziełem sztuki ale będzie nim dzięki prowadzonej w nim działalności artystycznej. Projekt zakłada wypełnienie nowego miejsca nową energią, tzn. opracowania i prowadzenia stałego programu kuratorskiego przez CSW Łaźnia. W związku z tym niezbędne jest dla jego realizacji zagwarantowanie środków finansowych na działalność  kulturalną , edukacyjną, społecznie użyteczną.
Obiekt może służyć jako punkt informacyjny, miejsce spotkań i prowokacja do aktywności widzów.
W opozycji do opisanego wyżej projektu nagrodzonego główną nagrodą konkursu jest  projekt wyróżniony JOUR NOIR. Towards the diambulism. [Biała Noc- Czarny Dzień] autorstwa Philippe Rahm’a. Projekt ten, zakładający stworzenie instalacji świetlno - dźwiękowej odwracającej doznania ciała ludzkiego w sytuacji dnia i nocy  poprzez ustawienie lamp oraz form łóżek z których wydobywa się kontemplacyjna muzyka jest wysoce metaforyczny. Oparty o doznania zmysłowe każdego człowieka, bez względu na jego przygotowanie, poziom edukacji i status. Projekt kontemplacyjny, zachęcający do refleksji, wysoce zaawansowany technologicznie i wyrafinowany estetycznie przez co bardzo odległy od rzeczywistości mieszkańców Dolnego Miasta. Jest uniwersalny i unikalny w skali światowej. Praca służy stworzeniu nowej atmosfery miejsca, budowaniu nowych relacji i podniesienia rangi miejsca swojej lokalizacji. Jako mała architektura jest projektem z pogranicza designu i sztuk wizualnych. Projekt ten wymagałby stałego monitorowania i dozoru, podobnie jak pierwszy. Zrealizowanie obu projektów LKW Galery oraz Jour Noir  byłoby wskazane ze względu na ich niezwykłą komplementarność.
Opisane wyżej projekty, jak również nagrodzony trzecim miejscem projekt zatytułowany „Invisible Gate” (Front Studio, Nowy Jork), realizowane będą w latach 2007-2008. Należy wspomnieć, że roku zakończono pracę nad projektem technicznym dla wszystkich trzech obiektów łącznie z zagospodarowaniem. Jesienią rozpoczniemy prace budowlane, które będą kontynuowane w 2008 r.   Ciągnik siodłowy stanowiący nieodłączny element projektu LKW Gallery przekazuje nieodpłatnie na mocy porozumienia firma IVECO – Europol.

II edycja
Podobnie jak podczas pierwszej edycji prace zaproszonych do konkursu artystów oceniane były przez międzynarodowe jury w składzie: Enrico Lunghi, Jacek Dominiczak, Bettina Steinbrügge, Adam Budak, Jadwiga Charzyńska, Norbert Weber oraz jurorzy eksperci Maria Koprowska i Grzegorz Sulikowski.
W ramach tegorocznej edycji konkursu artystyczne instalacje zostaną umiejscowione w przestrzeni przy skrzyżowaniu ulic Podwale Przedmiejskie i Łąkowej, obejmującej przystanek tramwajowo-autobusowy wraz z przejściem podziemnym. Stanowi ono niezwykle ważny węzeł komunikacyjny łączący Dolne Miasto z pozostałą częścią Gdańska i z tego względu stanowi swego rodzaju bramę do tej zaniedbanej części miasta. Zmiana jego wizerunku przyczyni się do uatrakcyjnienia okolicy. Wzięli w niej udział następujący artyści: Fernando Sanchez Castillo, Ronny Hardliz, Dominik Lejman, Kriss Salmanis, Esther Stocker, Tania Lopez Winkler. Wybrani artyści należą do wysoko ocenianych przez krytyków twórców o międzynarodowej sławie. Są wśród nich przedstawiciele Polski, Portugalii, Austrii, Litwy czy też Meksyku.